«شیوه نامه امتیازدهی شاخص‌های ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی» بررسی شد

به گزارش لیزنا،  وبینار و کارگاه آموزشی «شیوه نامه امتیازدهی شاخص های ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی» ویژه سردبیران و مدیران مسئول نشریات علمی با همکاری موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) و کمیسیون نشریات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری  با حضور رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) دکتر محمدجواد دهقانی، مدیر کل دفتر سیاست گذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی و دبیر کمیسیون نشریات علمی دکتر محسن شریفی، دکتر نرجس ورع مدیر گروه ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی و مدیران مسئول و سردبیران نشریات علمی در تاریخ 10 آذر 1400 برگزار شد.

این کارگاه آموزشی که با حضور بیش از 1000 نفر از سردبیران و مدیران مسئول نشریات علمی برگزار شد، با محورهای موضوعی شیوه امتیازدهی شاخص های 6 گانه ارزیابی و رتبه بندی نشریات و همچنین مروری بر تغییرات شاخص ها و نحوه ارزیابی و رتبه بندی نشریات برگزار شد.

مدیر کل دفتر سیاست گذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی و دبیر کمیسیون نشریات علمی دکتر محسن شریفی، در ابتدای این وبینار ضمن خیرمقدم به حاضرین و تشکر از برگزارکنندگان این وبینار، به تاریخچه مختصری از فعالیت هایی که تاکنون در این زمینه انجام شده پرداخت و بیان داشت این قبیل کارگاه های آموزشی با همکاری موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) با موضوعات مختلف در زمینه هایی همچون، سامانه DOR، رتبه بندی و نمایه سازی نشریات در آینده نیز برنامه ریزی و برگزار خواهد شد.  

در ادامه دکتر دهقانی رییس ISC نیز ضمن تشکر از کلیه کسانی که در برگزاری این وبینار شرکت داشته اند گفت:  هدف از برگزاری چنین وبینارهایی کمک به ارتقای سطح کمی و کیفی نشریات علمی است.در نظام جدید نشریات تاکید بر ارزیابی و رتبه بندی سالیانه است و هر سال نشریات یک بار مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

وی در ادامه گفت: نشر و ترویج  یافته های علمی پژوهشگران و محققان رسالت وجودی نشریات علمی است و به افزایش رؤیت پذیری و درنتیجه افزایش اثربخشی و نیز اشتهار مجله ازطریق نمایه سازی نشریات در پایگاه های استنادی تاکید کرد.

دهقانی ادامه داد: سیاستگذاری یکپارچه و یکنواخت برای نشریات از اهم فعالیت هایی است که در حال پیگیری و برنامه ریزی است.

وی گفت: حرکت در مسیر استانداردهای بین المللی و در نظر گرفتن شاخص های یکپارچه که در این وبینار به آنها پرداخته خواهد شد به انسجام نشریات کمک شایانی می کند.

رییس ISC گفت: یکی از دغدغه های سردبیران و مدیران مسئول نشریات علمی کشور ارتقای کیفی آنها و همچنین حضور قوی و پررنگ تر در رتبه بندی های بین المللی می باشد که این مهم با برنامه ریزی های انجام شده و در قالب سلسله کارگاه های آموزشی با هماهنگی کمیسیون نشریات وزارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ISC برای سردبیران برگزار خواهد شد.

در ادامه، دکتر ورع مدیر گروه ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی به معرفی شیوه نامه امتیازدهی شاخص های ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی پرداخت.

 وی در ابتدا به معرفی شاخص انتشار به­موقع و ضوابط آیین­نامه نشریات پرداخت و گفت: انتشار به موقع هر شماره از نشریه در دوره مربوطه در طول یک سال (ابتدای دوره انتشار)، تنوع سازمانی، جغرافیایی اعضاء گروه دبیران از افراد شاخص علمی موسسه، کشورهای مختلف و همچنین صاحب امتیاز انجمن و همکاری با انجمن از دیگر موارد مهم این شاخص می باشد.

وی در ادامه به شاخص دیگر شیوه نامه امتیازدهی "داشتن وبگاه استاندارد، زیرساخت ها و اطلاعات شناسنامه‏ای نشریه" پرداخت و گفت: در این شاخص موارد مختلفی وجود دارد که بیشترین امتیاز در این قسمت مربوط به مواردی همچون درج شناسه گر دیجیتال مقاله (DOI) یا درج شناسه گر دیجیتال (DOR)، راهنمای نویسندگان (داشتن دستورالعمل و راهنمای تهیه و تنظیم مقالات، جداول، نموار، عکس ها و غیره...)، درج فهرست مقالات هر شماره و آرشیو نشریه، خروجی PDF و XML  استاندارد، درج عنوان نشریه (زبان اصلی و انگلیسی) و همچنین درج ماه، سال آغاز انتشار، توالی (تناوب انتشار) نشریه در بخش درباره نشریه و درج پیوند مستقیم نشریه به پایگاه های عمومی، تخصصی و استنادی که نشریه در آنها نمایه شده است از مواردی مهم این شاخص است.

مدیر گروه ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی در ادامه به شاخص "رعایت آیین نگارش، ساختار و کیفیت مقالات" پرداخت و گفت: در این شاخص بیشترین امتیاز تعلق به کیفیت علمی مقالات نشریه دارد. داشتن نوآوری، به روز بودن موضوعات، سطح علمی و عمق دانش تخصصی، کاربردی بودن و اثر بخشی نتایج در جامعه علمی، تمرکز و حفظ یکپارچگی موضوع و نیاز محور بودن موضوعات مقالات از مهمترین موارد این شاخص است.

وی افزود: از دیگر مواردی که در این بخش بیشترین امتیاز را در شیوه نامه امتیازدهی دارد شامل اجرای صحیح، همسان و استاندارد ماخذنویسی در تمام مقالات (درون متنی، برون متنی و در فهرست منابع) و استفاده از منابع به روز، داشتن منابع و ماخذ به زبان اصلی و انگلیسی، رعایت یکدست بودن فرمت در مقالات نشریه و همچنین درصد نویسندگان تکراری در نشریه (در یک سال) است.

دکتر ورع در ادامه به معرفی شاخص "رعایت فرآیند پذیرش مقالات و داوری تخصصی" پرداخت و گفت: در این شاخص سردبیران باید به مواردی همچون میانگین بازه زمانی فرآیند داوری پذیرش مقاله، درج استفاده از نرم افزارهای مشابهت یاب در بررسی و داوری مقالات و همچنین درج نام نرم افزار، توزیع جغرافیایی و سازمانی داوران، درج سالانه اسامی داوران در نشریه و همچنین درج لینک اشتراک داوران در  پایگاه های بین المللی و استفاده از آنها دقت لازم را داشته باشند تا بتوانند امتیاز کامل را کسب کنند.

وی در ادامه این وبینار شاخص " وضعیت نشریه در نمایه های استنادی، تخصصی و اجتماعی" را برای حاضرین در این وبینار توضیح داد. در این بخش نیز سردبیران نشریان به منظور کسب بیشترین امتیاز باید مواردی همچون نمایه شدن در پایگاه های استنادی بین المللی، نمایه شدن در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، نمایه در پایگاه های عمومی بین المللی و همچنین نمایه شدن نشریه در پایگاه های معتبر تخصصی دقت کافی را مبذول کنند.

مدیر گروه ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی ISC در پایان این بخش به معرفی "شاخص به کارگیری مقررات و امکانات سخت‏افزاری و نرم‏افزاری برای رعایت اخلاق علمی نشر و جلوگیری از بروز تخلفات علمی" پرداخت و افزود: درج قوانین و مقررات مربوط به رعایت اخلاق نشر در وبگاه نشریه، درج لوگو و لینک مجوز دسترسی و وجود و امکان دریافت فرم تعهد نویسندگان از طریق وب سایت نشریه به منظور کسب امتیاز کامل این شاخص به همراه سایر موارد الزامی می باشد.

در پایان این وبینار، به سوالات حاضرین در این وبینار پاسخ داده شد.