یادی از میراث پروفسور تفکو ساراسویچ‎

(لیزنا: گاهی دور گاهی نزدیک ۳۶3): دکتر جعفر مهراد استاد پیشکسوت دانشگاه شیراز و بنیانگذار موسسه ISC:

پیشینه و روابط اولیه:

به عنوان دانشجوی سابق پروفسور تفکو ساراسویچ در طول تحصیلات دکترا در  دانشگاه کیس وسترن رزرو (١٩٧۶-١٩٧٩)، این افتخار را داشتم که درخشش او را به عنوان یک استاد و گرمای او را به عنوان یک پژوهشگر برجسته تجربه کنم. او یک استاد و پژوهشگر بزرگ اندیش علم اطلاعات بود که تمرکز خاصی بر بازیابی اطلاعات و مفهوم «ربط» داشت. پیشینه ریاضی قوی او باعث شد آموزه‌های وی در نظریه اطلاعات جذاب و عمیقأ آموزنده باشد. پروفسور ساراسویچ همچنین در شکل دهی پایه های علم اطلاعات نقش مهمی داشت، که باعث شد کلاس های درس او مانند بازیابی اطلاعات، چشم انداز بین المللی در علم اطلاعات و مبانی علم اطلاعات، ارزشمند و سزاوار احترام و قدردانی دانشجویان او باشد.

تاثیر تحصیلی و اجتماعی:

کار پیشگام پروفسور ساراسویچ در علم اطلاعات، به ویژه مطالعات او در حوزه «ربط»، سنگ بنای فعالیت های حرفه ای او بحساب می آید. آموزه های او پیرامون سیستم های بازیابی آفلاین مانند MEDLARS در کتابخانه ملی پزشکی آمریکا،  اولین تلاش ما برای یادگیری جستجو های از راه دور بود. علاوه براین، توانایی منحصر بفرد او در گنجاندن کار جرالد سالتون در مورد نمایه سازی خودکار در برنامه درسی خود، جذابیت خاصی را به درس هایی که تدریس می کرد، می بخشید. او استعداد بی نظیری داشت که این موضوعات نوپدید آن دوران را به آسانی و با مهارت کامل تدریس و تأثیری ماندگار بر من و سایرین که دانشجویان او بودیم گذاشته است.

از منظر اجتماعی، پروفسور ساراسویچ صمیمی، گرم و با محبت بود. او یک جامعه دانشگاهی فراگیر و پرجنب‌ و جوش را در دانشکده علم اطلاعات و کتابداری دانشگاه کیس وسترن رزرو پرورش داد. اشتیاق او هم به کار و هم به شاگردانش در گردهمایی های اجتماعی منظمی که ترتیب می داد آشکار بود که فراموش نشدنی است. این گردهمایی ها، فضایی را برای بحث آکادمیک و همچنین ارتباط شخصی فراهم آورده و تجربه تحصیل را زیر نظر استادانی چون او را غنا بخشیده است.

تجربه دانشجویان ایرانی:

در آن زمان من به همراه خانم دکتر مهرانگیز حریری که از دانشگاه لس آنجلس در کالیفرنیا به دانشگاه کیس وسترن رزرو انتقال یافته بود، دو دانشجوی ایرانی در این برنامه بودیم. بعدها، مرحوم دکتر عباس حری نیز یکی از شاگردان پروفسور ساراسویچ شد. ارتباط ما با او فراتر از کلاس درس بود، زیرا او همیشه به سوابق و تجربیات دانشجویانش ابراز علاقه می کرد و باعث می شد ما احساس خوب و دلپذیری داشته باشیم. به نظرم، مرحوم دکتر یحیی دوستدار عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و خانم پروین بلورچی بورسیه دانشگاه صنعتی شریف (دانشگاه آریامهر)نیز از دانشجویان پروفسور ساراسویچ بودند، اما چندان مطمئن نیستم.

سال های بعد و تاثیر مستمر:

اگر چه پروفسور ساراسویچ در سال ١٩٨۴ به دانشگاه راتگرز محل تحصیل دکتر محمد حسین دیانی نقل مکان کرد، من همچنان با او در ارتباط بودم تا این که فعالیت های حرفه ای من در دانشگاه شیراز باعث شد که تماس ما کاهش یابد. در طول دوره فرصت مطالعاتی در UCLA در فاصله سالهای ١٩٩٩-٢٠٠٠، این فرصت را داشتم که دوباره با او ارتباط برقرار کرده و این بار تلفنی صحبت کنم. 

برای کتابداران، کارشناسان و استادان علم اطلاعات و کتابداری، درگذشت پروفسور ساراسویچ یک فقدان عمیق است. به یقین، کار او تأثیر گسترده ای بر توسعه علم اطلاعات در سطح جهان داشته و میراث او برای سال های آینده نیز همچنان بر وسعت و دامنه این رشته خواهد افزود.

یادشان گرامی باد.