اصفهان پاسخ می‌دهد

لیزنا؛ مظفر چشمه سهرابی، عضو هیات علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه اصفهان:

 پیرو سخن هفته «اصفهان طلسم را می‌شکند!؟ گام بعدی چیست؟» برخوردهای متفاوتی دریافت کردیم که مانند همیشه یک چهارم آن بصورت نظرات خوانندگان (Coment) منتشر شد و باقی روی ایمیل و شبکه های اجتماعی و یا تلفنهای دوستان بود از گروههای مختلف که برخی تایید می‌کردند و برخی هم مخالف بودند و می‌گفتند، شماها در گروهها نیستید که وضعیت را ببینید. بیرون گود نشسته‌اید و می‌گوئید لنگش کن. بیائیددر گروه ببینم می‌توانید با این آئین نامه‌ةای ارتقاء و موظفیها و تغییرات دائمی روسا و معاونین دانشگاهها، از جایتان تکان بخورید، چه رسد به اینکه بخواهید به فکر تغییرات جدی‌تر هم باشید. و یکی از دوستان قدیم هم معتقد بود شما ها برای جذب خواننده این کارها را می‌کنید و گروه دارد کار خودش را می‌کند و از این بیشتر در فضای فعلی مملکت انتظاری از گروه نداشته باشید. مملکت همه‌ چیزش به هم ریخته، اونوقت شما اومده‌اید می گویید ثبت نام کنکور را تغییر بدهید.

من یک بار دیگر نوشته خودم را خواندم و باز هم دقت کردم که دست کم برپایه آنچه خودم انصاف می‌دانم، ‌بی انصافی نکرده باشم و هنوز بر این باورم که باید دانش‌آموخته ما امکان جذب و اشتغال به کار داشته باشد. شاید نه مانند برخی رشته ها که خیلی نیاز روز کشورها هستند، ‌حتی به اندازه گروههای شغلی متوسط. و لازم است، تغییراتی داشته باشیم. در این میان یادداشت جناب آقای دکتر مهرداد چشمه‌سهرابی از گروه علم اطلاعات دانشگاه اصفهان را دریافت کردم که فارغ از تعارفات ایشان با بنده، که احتمالا مربوط به سن و سال من است،‌ و از ایشان سپاسگزاری می‌کنم، عین نوشته ایشان را منتشر می کنم و منتظر یادداشتهای دیگر گروههای علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاههای وزارت علوم و وزارت بهداشت و دانشگاههای آزاد و غیر انتفاعی هستم. باشد که گفتگوی عزیزان کورسویی برای ایجاد موقعیت جدید برای دانش‌آموختگان رشته ما فراهم آورد.

یادداشتی در مورد سخن هفته اصفهان طلسم را شکست

دکتر مهرداد چشمه سهرابی

سلام بر استاد عزیز، جناب آقای عمرانی

 از این همه دغدغه‌مندی، دلسوزی، عمق نگاه، و تحلیل‌های موشکافانه جنابعالی واقعاً سپاسگزارم. مثل همیشه عالی. یادداشت جنابعالی بیانگر چالش‌های جدی رشته از زوایای مختلف است که شخصاً هم عقیده با شما هستم و در تأیید فرمایشات مایلم به سه نکته اشاره کنم.

پیش از اینکه به آن نکات بپردازم، یادآوری این نکته ضروری است که با تغییر نام رشته به «علم اطلاعات و دانش‌شناسی»،  برنامه‌های درسی کارشناسی، ارشد و دکتری رشته نیز در شورای برنامه‌ریزی درسی رشته تغییر کرد. در برخی از دانشگاه‌ها نیز پس از پنج سال به‌اجبار برنامه‌های درسی تغییر کردند. برخی از دروسی که در هر سه مقطع الان وجود دارند و تدریس می‌شوند نیازمند متخصصان و مدرسانی از حوزه‌های کامپیوتر، فناوری اطلاعات، پردازش زبان طبیعی، هوش مصنوعی و ... هستند، چون ماهیت رشته علم اطلاعات بین‌رشته‌ای است. اگرچه از نظر محتوا بازنگری صورت گرفت، اما در سایر ارکان رشته، مانند ترکیب مدرسان گروه، شیوه پذیرش ورودی‌ها، و ... تغییر ملموسی به وجود نیامد؛ لذا، این همان چالشی است که جنابعالی به ظرافت و از سر دلسوزی به آن اشاره کرده‌اید. چالشی دردناک که دل هر حرفه‌مندی را به در می‌آورد و ماحصل آن خیل عظیم فارغ‌التحصیلان کارشناسی، ارشد و دکتری بیکار رشته است.

 و اما آن سه نکته: نخست اینکه، گروه علم اطلاعات دانشگاه اصفهان برنامه‌های درسی کارشناسی، ارشد، و دکتری رشته را بازنگری کرد؛ لذا محتوا بازنگری شده و تقریباً متناسب با چارچوب مدارس علم اطلاعات است.

دوم اینکه، با توجه به گستره دروس تخصصی سه مقطع تحصیلی گروه (یعنی 56 درس کارشناسی، 14 درس ارشد، 9 درس دکتری)، ابتدا تخصص‌های مورد نیاز احصا شد و در 5 سال گذشته، 5 نفر با تخصص‌های 1) سازماندهی اطلاعات (دکتر مرتضی محمدی استانی)، 2) بازاریابی اطلاعات (دکتر علی اکبری)، 3) خدمات‌دهی اطلاعات (دکتر مریم کشوری)، 4) جنبه‌های مدیریتی علم اطلاعات (دکتر مهدی رحمانی)، و 5) بازیابی اطلاعات (دکتر فضه ابراهیمی) جذب شدند. همچنین، با درخواست انتقال یک متخصص هوش مصنوعی به گروه موافقت شد. مجوز جذب یک متخصص پردازش زبان طبیعی/هوش مصنوعی با مدرک کارشناسی مهندسی کامپیوتر نیز گرفته شد و در برنامه 3 سه سال آتی، جذب سه متخصص دیگر نیز پیش‌بینی شده است.

سوم اینکه، از نظر ورودی­های گروه در هر سه مقطع تحصیلی، تدابیری اتخاذ شده و امیدوار هستیم با قانع کردن مسئولان، تغییر اساسی در ورودی‌ها نیز ایجاد شود. خوشبختانه، امسال در یک مقطع تقاضا برای ورودی‌ها متناسب با تغییرات گروه صورت گرفت و امیدواریم در سال‌های آتی موفقیت‌های در این قسمت نیز حاصل شود.

به هر حال گروه علم اطلاعات دانشگاه اصفهان خطری که جنابعالی به‌درستی به آن اشاره کرده‌اید و وزارت علوم نیز در آمایش امسال آن را مدنظر قرار داده، احساس کرده و به صورت هدفمند و برنامه‌ریزی شده و بر اساس برنامه پنج‌ساله درصد است تا این فرصت علم اطلاعات را از دست ندهد و برای تحقق مدرسه علم اطلاعات تلاش کند. از همه استادان و دوستان رشته تقاضا می‌کنم درمورد چالش‌های که جناب آقای عمرانی به‌درستی اشاره کرده‌اند به‌ویژه مباحث مربوط به ورودی‌ها و خروجی‌های رشته، ترکیب اعضای گروه، بازار کار، و حذف مقطع کارشناسی اعلام نظر بفرمایند و پیشنهاد می‌کنم با توجه به اهمیت زیاد این موضوع، انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران، نشست یا همایشی با حضور اکثر حرفه‌مندان رشته به صورت حضوری یا مجازی برگزار کند.

چشمه سهرابی  ، مظفر (۱۴۰۳). « یادداشت دکتر چشمه سهرابی در مورد سخن هفته اصفهان طلسم را شکست: اصفهان پاسخ می‌دهد ». سخن هفته لیزنا، شماره 733، 6اسفند ماه ۱۴۰۳.