داخلی
»اخبار کتاب
«پراگماتیسم» و حقیقت از دیدگاه ویلیام جیمز
لیزنا: در معرفی کتاب آمده است: «این کتاب گزارشی است دست اول از زبان یکی از پایهگذاران اصلی مکتب پراگماتیسم (یا به اصطلاح مکتب اصالت عمل). ویلیام جیمز در این سخنرانیها ضمن تشریح دیدگاه پراگماتیستی و تکیه بر «ارزشهای عملی» میکوشد تا پراگماتیسم را به روشی برای حل برخی از بنیادیترین مناقشات فلسفی دربارۀ وحدت و کثرت، جوهر و عرض، معانی حقیقت، اومانیسم فلسفی و مذهب تبدیل کند.»
ویلیام جیمز در یازدهم ژانویۀ سال 1842 در شهر «نیویورک» به دنیا آمد. دوران مدرسۀ خود را در «سوئیس»، «آلمان»، «فرانسه» و «انگلستان» سپری کرد و از همان دوران به علوم طبیعی و نقاشی دلبستگی ویژه ای داشت. در سال 1860 آموزش رسمی نقاشی را زیر نظر «ویلیام موریس هانت» آغاز کرد. اما پس از مدتی آن را رها کرد و پس از یک سال وارد دانشکدۀ «علوم لارنس» در هاروارد شد؛ اما در سال 1864 تغییر رشته داد و به دانشکدۀ پزشکی رفت. جیمز درجۀ دکترای پزشکی خود را در سال 1869 دریافت نمود و پس از گذراندن یک دوره بیماری آبله، کار تدریس در دانشگاه «هاروارد» را آغاز کرد؛ ابتدا آناتومی و فیزیولوژی، سپس روانشناسی و سرانجام در سال 1879 به تدریس فلسفه پرداخت. ویلیام جیمز، فیلسوف بزرگ عصر خود بود و فلسفۀ پراگماتیسم را که از سوی همشهری امریکایی اش، «چارلز ساندرز پیرس» باب شده بود، پذیرا شد و به گسترش آن پرداخت. پذیرش کثرت، روان بودن، گردیدن و شدن و پنهان بودن همۀ چیزها و یک دیدگاه واقعبینانه و مبتنی بر عقل موجود ـ نسبت به همۀ جنبههای تجربه بشری ـ مهمترین ارکان اندیشۀ او را تشکیل میدهد، اما این امر هرگز موجب نمیشود که فلسفۀ او یکنواخت و دنیوی باشد. به عقیدۀ او اگر فکر و اندیشهای مؤثر واقع شود، از نوع فکر و اندیشۀ راستین است و این فکر تا زمانی که موجب دگرگونی در زندگی شود، پرمعنا و ارزشمند خواهد بود. از نگاه او حقیقت، یک امر مطلق، ثابت و تغییرناپذیر نیست، بلکه در اثر تلاش انسان ایجاد شده و قابل تغییر است. از سوی دیگر، بین حقیقت و خیر، پیوندی تنگاتنگ وجود دارد؛ آنچه حقیقت است تبدیل به خیر میشود. او حقیقت مطلق را انکار میکرد و همۀ کوششها برای تعریف یک معیار اخلاقی را فاقد اطلاق کلی میدانست.
کتاب«پراگماتیسم» مجموعه سخنرانیهایی است که در مؤسسۀ لوول، دانشگاه کلمبیا و نیویورک در سالهای 1906 و 1907 ایراد شدهاند. هدف نویسنده از این کتاب و سخنرانیها ایجاد تصویری واحد از پراگماتیسم و پرداختن به خصوصیات کلی آن است
مؤلف دربارۀ معنای واژۀ حقیقت مینویسد:«بیشترین ستیز پراگماتیسم و ضد پراگماتیسم بر سر معنای واژۀ حقیقت است و نه بر سر هیچ یک از واقعیات مجسم در موقعیتهای حقیقت؛ زیرا هم پراگماتیستها و هم ضد پراگماتیستها به اشیاء موجود معتقدند، همانطور که به تصورات ما از آنها معتقدند. تفاوت در این است که وقتی پراگماتیستها از حقیقت سخن میگویند منظورشان منحصراً چیزی راجع به تصورات است یعنی «کارکنندگی» آنها؛ در حالیکه وقتی ضد پراگماتیستها از حقیقت سخن میگویند به نظر میرسد اغلب منظورشان چیزی راجع به خود اشیاء باشد. از آنجا که پراگماتیست اگر بپذیرد یک تصور واقعاً صحیح است، با هرچه که این تصور دربارۀ موضوعش بیان کند هم موافق است؛ و از آنجا که اغلب ضد پراگماتیستها به این نتیجه رسیدهاند که بپذیرند اگر متعلق تصور وجود داشته باشد تصوری که چیزی دربارۀ آن بیان کند کارکن است، به نظر میرسد مطلب مهمی برای نزاع باقی نمانده باشد.»
کتاب «پراگماتیسم» نوشتۀ «ویلیام جیمز» با ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان با شمارگان هزار نسخه و به قیمت 12هزار تومان توسط انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده و به چاپ پنجم رسیده است.
معرفی: محمد هرندی پور
۱. از توهین به افراد، قومیتها و نژادها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهامزنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیامها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمانها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.