افزایش 32 درصدی مشارکت در هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، نشست خبری هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی، سه‌شنبه ۶ شهریور ماه با حضور مهدی رمضانی؛ معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد و دبیر هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی، محمد هادی ناصری طاهری؛ مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد، هادی آشتیانی؛ مدیرکل امور فرهنگی نهاد و اسماعیل جانعلی‌پور؛ مسئول دبیرخانه جشنواره کتابخوانی رضوی و جمعی از اصحاب رسانه، در سالن کنفرانس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شد.

در این مراسم مهدی رمضانی ضمن گرامیداشت ایام دهه ولایت، درباره روند برگزاری هشتمین دوره از جشنواره کتابخوانی رضوی اظهار کرد: این روزها هشتمین دوره این جشنواره که با نام حضرت امام علی بن موسی‌الرضا (ع) در حوزه کتابخوانی برگزار شده، مراحل پایانی خود را طی می‌کند، به طوری که اختتامیه‌های استانی این جشنواره از روز گذشته در ۵ استان کشور آغاز شد و امروز نیز در ۵ استان دیگر در حال برگزاری است و روند برگزاری اختتامیه‌های استانی ان‌شاالله تا ۲ روز پس از عید غدیر ادامه پیدا می‌کند و به پایان می‌رسد.

مشارکت ۸۵۸ هزار ۶۹۵ نفر در هشتمین جشنواره

دبیر هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی، با اشاره به برگزاری ۳ دوره از این جشنواره توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، گفت: در سال‌های گذشته دستگاه‌های مختلف در سطح کشور زیر نظر بنیاد فرهنگی امام رضا(ع) متولی برگزاری این جشنواره بودند که دوره ششم، هفتم و هشتم این جشنواره توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور اجرا شده است. بر این اساس در دوره ششم بیش از ۲۳۸ هزار نفر و در دوره هفتم در سال گذشته ۶۴۸ هزار و ۲۲۸ نفر در این جشنواره شرکت کردند؛ اما در این دوره با یک رشد ۳۲ درصدی ۸۵۸ هزار ۶۹۵ نفر در این دوره مشارکت داشته‌اند.

معاون توسعه کتابخانه‌های و کتابخوانی نهاد با اشاره به استقبال گسترده عمومی از این جشنواره تصریح کرد: شاید در حوزه کتاب و کتابخوانی جشنواره‌ای با این وسعت مشارکت کننده، در این گستره جغرافیایی سابقه نداشته باشد؛ حرکتی که با یک اقدام عمومی از پایتخت تا سایر نقاط دور دست کشور و کتابخانه‌های روستایی پیش‌رفته است. این حرکت فرهنگی می‌تواند منشأ تحولی برای گام برداشتن به سوی برطرف کردن بخشی از دغدغه‌های مقام معظم رهبری در حوزه کتاب و کتابخوانی باشد.

روند انتخاب منابع هشتمین جشنواره

رمضانی درباره نحوه انتخاب منابع این جشنواره توضیح داد: از میان بیش از ۷۰۰ عنوان کتاب منتشر شده با موضوعات مرتبط با جشنواره طی سال‌های اخیر، ۷۰ عنوان کتاب انتخاب شد و در ادامه با طی مراحل مختلف بررسی و کارشناسی، در نهایت ۷ کتاب به عنوان منابع هشتمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی معرفی شد. بر این اساس در رده سنی کودک (۴ تا ۱۱ سال) کتاب‌های «مهمان خراسان» نوشته سعید بیابانکی از انتشارات به‌نشر و «مژده گل» نوشته محمود پوروهاب از نشر جمکران با موضوع داستان‌هایی از زندگی امام رضا علیه‌السلام و در رده سنی نوجوان (۱۱ تا ۱۷ سال) کتاب‌های «مسافر هشتم» با محوریت سیره امام رضا علیه‌السلام و «کاش تو را می‌دیدم» با موضوع هجرت حضرت معصومه سلام‌الله علیها نوشته مژگان شیخی از نشر قدیانی، به عنوان منابع این جشنواره معرفی شدند.

وی افزود: همچنین کتاب‌های «ماه هشتم» اثر مهدی غلامعلی از نشر دارالحدیث با محوریت معرفی امام رضا علیه‌السلام، «مهر ولایت در آسمان ایران» اثر آیت‌الله کریمی جهرمی از نشر بوستان کتاب با موضوع زندگانی امام رضا علیه‌السلام و کتاب «به سپیدی یک رؤیا» اثر فاطمه سلیمانی از نشر کتاب نیستان با موضوع زندگانی حضرت معصومه سلام‌الله علیها به عنوان منابع این جشنواره در بخش جوان و بزرگسال (۱۷ سال به بالا) نیز معرفی شده است. در نهایت این آثار چاپ و از هر کتاب ۲ نسخه به منابع ۳هزار و ۵۰۰ کتابخانه‌ نهاد، اعم از کتابخانه‌های نهادی و مشارکتی اضافه شد.

دبیر هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی با اشاره به کمبود منابع مکتوب در خصوص زندگی و سیره حضرت احمد بن موسی(ع) گفت: در حوزه انتخاب کتاب با موضوع حضرت شاهچراغ(ع) به دلیل کمبود منابع مکتوب نتوانستیم کتابی را در این جشنواره معرفی کنیم که از این فرصت استفاده می‌کنم و از نویسندگان دعوت می‌کنم که برای دوره‌های آتی این جشنواره اقدام به تولید محتوا کنند و نهاد نیز از این حرکت حمایت خواهد کرد.

طراحی سامانه اختصاصی شرکت جشنواره کتابخوانی رضوی

مهدی رمضانی درباره روند طراحی سوالات جشنواره کتابخوانی رضوی عنوان کرد: در طراحی سوالات تلاش شد تا سوالات به لحاظ تخصصی و فنی، قابلیت طرح عمومی در جامعه را داشته باشد تا بتوانیم اقشار مختلف جامعه را در این حرکت عمومی درنظر بگیریم و همراه کنیم. در این جهت هشت سری سوال از منابع جشنواره طرح شد تا فرآیند صحیح جشنواره مورد خدشه قرار نگیرد. نکته مهم در طراحی سوالات اضافه کردن بار علمی و آموزشی بود. همچنین کل فرآیند قرائت پاسخنامه‌ها و اطلاعات برگه‌های نقاشی به صورت الکترونیکی انجام می‌شود که باعث بالا رفتن سرعت و دقت کار و پرهیز از اعمال سلیقه در بررسی‌ها می‌شود.

وی ادامه داد: تمام فرآیند الکترونیک جشنواره در سامانه طراحی شده توسط نهاد کتابخانه‌ها به آدرس razavi.iranpl.ir قرار گرفت و مسابقه الکترونیک در این سامانه جریان پیدا کرد. این سامانه قابلیت بهره‌برداری برای دوره‌های بعد و سایر مسابقات با موضوعات مختلف در حوزه کتاب و کتابخوانی را دارد. همچنین با تمهیدات پیش‌بینی شده برای پرهیز از شبهه آمارسازی، از کپی کردن و تکثیر برگه‌های پاسخنامه جلوگیری شد که تمام این روندها مستندسازی شده و قابل ارائه است.

تولید کتاب بریل و گویاسازی منابع هشتمین جشنواره

دبیر هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی با اشاره به تمهیدات درنظر گرفته شده برای مشارکت نابینایان در این جشنواره گفت: خوشبختانه در این جهت مجوز ناشران را برای بریل سازی و گویازی منابع دریافت کردیم که در نهایت ۲۰۰ نسخه کتاب بریل تولید و در بخش نابینایان کتابخانه‌های عمومی توزیع شد. همچنین کتاب‌های صوتی نیز در سایت جشنواره بارگزاری شد و نابینایان عزیز توانستند از این بخش نیز استفاده کنند.

رمضانی تأکید کرد: با توجه به فشارهای اقتصادی و تنگناهای اقتصادی، تلاش کردیم نهایت صرفه‌جویی، بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، هم‌افزایی و مشارکت سایر دستگاه‌هایی فرهنگی و اجتماعی استفاده کنیم. بر این اساس بیش از ۴۰۰ دستگاه و نهاد در این جشنواره مشارکت داشته‌اند. مدیران کل استانی ما در نهاد به عنوان دبیران استانی جشنواره منصوب شدند و فعالیت‌های چشمگیری کردند. کتابداران و روسای شهرستان ما در استنان‌ها تلاش جدی و موثری بری دست‌یابی به اهداف جشنواره به کار بستند.

تولید و انتشار ۲۸۰ آیتم تبلیغی و ترویجی

در ادامه این مراسم محمد هادی ناصری طاهری، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد، با تقدیر از همراهی رسانه‌ها در انعکاس فعالیت‌های صورت گرفته در جشنواره کتابخوانی رضوی، عنوان کرد: در حوزه تبلیغ، ترویج و جلب مشارکت در جشنواره کتابخوانی رضوی، اقدامات مختلفی صورت گرفت که بهره‌گیری از ظرفیت شخصیت‌های فرهنگی، هنرمندان و گروه‌های مرجع یکی از اقدامات انجام شده در این حوزه بود. همچنین هم‌افزایی و مشارکت با سایر دستگاه‌ها و رسانه‌ها در جهت جلب مشارکت در این حرکت فرهنگی دیگر اقدام نهاد در این حوزه بوده که در این دوره با رشد چشمگیری همراه بوده است.

وی در ادامه به تولیدات تصویری صورت گرفته در دبیرخانه جشنواره کتابخوانی رضوی اشاره کرد و گفت: همچون دو دوره گذشته موضوع تولیدات تصویری اعم از پویانمایی و مستند، در دستور کار نهاد قرار داشت که در این دوره حدود ۴۰ دقیقه پویانمایی با موضوعات کتاب‌ها و نحوه مشارکت در جشنواره، در دبیرخانه تولید شد که از رسانه ملی و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. همچنین باپیش‌بینی‌های صورت گرفته در این دوره، یک حرکت مسنجم و با کیفیت در خصوص مستندسازی فعالیت کتابداران و سایر افراد فعال در جشنواره در مراحل مختلف، صورت گرفت.

مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد با اشاره به تولید ۴۹ آیتم در حوزه تبلیغات محیطی در قالب پوستر، طرح‌های گرافیکی، اینفوگرافی و دفترچه‌های معرفی جشنواره، افزود: به طور کلی در تولید محتوا برای این دوره از جشنواره در قالب‌های خبر، گفت‌وگو، گزارش، معرفی کتاب‌ها و انتشار آن و همچنین تولیدات تصویری، مجموعا بیش از ۲۸۰ آیتم منتشر شده است. نکته دیگری که در بحث اطلاع‌رسانی این دوره از جشنواره قابل توجه است، موضوع استفاده از ظرفیت پیام‌رسان‌های داخلی بوده است.

مشارکت بیش از ۵۳۰ هزار نفر در بخش مکتوب

در ادامه این مراسم مهدی رمضانی درباره مزیت های فرآیند الکترونیکی جشنواره در امر داوری و بررسی آثارعنوان کرد: طبیعتا فرآیند الکترونیک برگزاری جشنواره، روند بررسی و داوری را تسهیل و تسریع می‌کند. یکی از اقداماتی که در طول برگزاری به آن اهتمام داشتیم، پرهیز و جلوگیری از هرگونه آمارسازی است که این موضوع در فرآیند الکترونیک جشنواره کاملا قابل مشاهده، کنترل و بررسی بود.

وی در خصوص میزان مشارکت در بخش‌های مختلف این جشنواره گفت: بخش مکتوب شامل نقاشی، نوجوان و بزرگسال می‌شود که میزان مشارکت در قسمت نقاشی ۱۴۵ هزار و ۲۵۴ نفر در قسمت نوجوان ۱۲۷ هزار و ۵۲۷ نفر و در قسمت بزرگسال ۲۵۷ هزار و ۵ نفر بوده که مجموع شرکت کننده‌ها در بخش مکتوب را به ۵۳۰ هزار ۶۸۶ نفر رساند. با توجه به اینکه علاوه بر مشارکت انفرادی، مشارکت خانوادگی نیز در این جشنواره پیش‌بینی شده، ۱۴ هزار و ۲۱۷ خانوده در میان شرکت کنندگان در این بخش حضور دارند.

مشارکت ۳۲۸ هزار نفر در بخش اینترنتی و پویش مجازی

دبیر هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی درباره میزان مشارکت در بخش اینترنتی توضیح داد: در بخش اینترنتی ۴ هزار و ۲۶۱ نفر در قسمت نقاشی و ۹ هزار و ۸۴۴ نفر نیز در پویش کتاب‌خوان مجازی شرکت کرده‌اند. در بخش نوجوان نیز ۴۷ هزار و ۶۱ نفر شرکت کردند و در قسمت بزرگسال ۲۶۶ هزار و ۸۴۳ نفر شرکت کردند که مجموعا در بخش اینترنتی و پویش مجازی ۳۲۸ هزار و ۹ نفر شرکت کردند که این تعداد شامل ۸ هزار و ۶۵۱ خانواده می‌شود.

وی یادآور شد: به طور کلی ۸۵۸ هزار ۶۹۵ نفر مجموع شرکت کنندگان در هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی هستند که در این میان ۲۲ هزار و ۸۶۸ خانواده حضور دارند.

مهدی رمضانی در ادامه درباره روند داوری بخش‌های مختلف این جشنواره گفت: خوانش برگه‌ها در بخش نقاشی به صورت الکترونیک انجام می‌شود، اما بررسی و ارزیابی نقاشی‌ها به صورت دستی انجام شده که در آن سعی شده ارتباط آن با موضوع کتاب، تکراری نبودن آثار، جذابیت و کیفیت آثار مدنظر قرار گیرد. بعضا برخی از این آثار خارج از شرایط و ضوابط این بخش بوده که به دلیل فاخر بودن و خلاقانه بودن برخی آنها، طی توافقی که با سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی داشتیم، بنا شد بخش عمده‌ای از این آثار در حرم حضرت علی بن موسی‌الرضا(ع) به نمایش دربیاید.

معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد افزود: روند داوری در بخش پویش مجازی نیز که به گرفتن فیلم از کودکان و نوجوانان با موضوع معرفی کتاب اختصاص دارد، مواردی نظیر کیفیت قاب، تصویر و صدا و کیفیت و خلاقیت معرفی کتاب مدنظر قرار خواهد گرفت. لازم به ذکر است کل فرآیند قرائت پاسخنامه‌ها در بخش الکترونیک و مکتوب با مشارکت دانشگاه علوم و حدیث  آستان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) صورت گرفته است.

برگزاری اختتامیه ملی جشنواره کتابخوانی رضوی در ۱۷ شهریور ماه

رمضانی همچنین به برگزاری مراسم اختتامیه و تقدیر از برگزیدگان جشنواره اشاره کرد و گفت: تقدیر از برگزیدگان همچون دوره گذشته در سه سطح، ملی، استانی و کتابخانه‌ای صورت می‌گیرد که تقدیرهای استانی بر اساس اعلام نتایج و قرعه‌کشی‌ها در حال برگزاری است. تقدیر ملی را روز ۱۷ شهریور ماه در مجتمع سرچشمه تهران با حضور ۸۰ برگزیده ملی در بخش انفرادی و ۸ خانواده برگزیده ملی  برگزار خواهد شد.

وی افزود: در سطح استانی ۱۷ جایزه در هر استان توزیع می‌شود که مجموعا ۵۲۷ جوایز استانی درنظر گرفته شده است. با توجه به افزایش شرکت کنندگان در جشنواره، با تدبیر دبیرکل محترم نهاد، حدود هزار و۵۰۰ جایزه ویژه با محوریت شهرستان‌ها در تقدیرها درنظر گرفته شده است. ان‌شاءالله در سطح کتابخانه‌ای هم در هر کتابخانه به طور متوسط ۱۲ جایزه تعلق خواهد گرفت که در کنار سطح ملی و استانی برگزار خواهد شد.

آمادگی نهاد برای ارائه تجربیات و زیرساخت‌های فراهم شده

دبیر هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی با اشاره به فعالیت‌های صورت گرفته و زیرساخت‌های فراهم شده برای ایم جشنواره گفت: نهاد اعلام آمادگی می‌کند تا این تجربیات و همچنین بستر الکترونیک آماده شده را صادقانه در اختیار هر دستگاه و نهاد علاقه‌مند به فعالیت در حوزه کتاب و کتابخوانی و ترویج علم قرار دهد. نهاد به هیچ وجه به دنبال عنوان شدن نام خود در این حرکت ها نیست و هر حرکتی که به گسترش فضای کتابخوانی کمک کند را بدون منت حمایت می‌کند و آن را وظیفه خود می‌داند.

وی در ادامه درباره سایر ویژگی‌های این دوره از جشنواره گفت: منابع جشنواره به زبان‌های انگلیسی، عربی و سواحلی ترجمه شده و در اختیار علاقه‌مندان خارج از کشور قرار گرفته که بر این اساس یک بخش بین‌الملل برای جشنواره در نظر گرفته شده که به صورت مجزا برگزار خواهد شد. همچنین الکترونیک بودن فرایند جشنواره، راه اندازی سامانه اختصاصی جشنواره، خوانش الکترونیک، توجه ویژه به حوزه کودک و نوجوان، محوریت خانواده و مشارکت کل اعضای خانواده در جشنواره از دیگر ویژگی‌های این دوره از جشنواره بوده است.

همکاری با جامعه‌المصطفی در برگزاری بخش بین‌الملل جشنواره

در ادامه این مراسم اسماعیل جانعلی‌پور، مسئول دبیرخانه جشنواره کتابخوانی رضوی درباره بخش بین‌الملل و نحوه برگزاری آن گفت: ۲ سال است که با همکاری مجموعه جامعه‌المصطفی و نمایندگی‌های ۴۰ گانه آن که در کشورهای مختلف مستقر هستند، منابع و سوالات ترجمه شده را در اختیار خارجی‌های علاقه‌مند به شرکت در جشنواره قرار می‌دهیم. طلاب این مراکز هم به عنوان شرکت کنندگان در این جشنواره و هم به عنوان پیام رساننان ما برای تبلیغ در مجامع علمی و فرهنگی خارج از کشور فعالیت می‌کنند. امسال قریب به ۳ هزار شرکت کننده در بخش بین‌الملل حضور دارند که ان‌شاءالله پس از برگزاری اختتامیه ملی در مراسمی مجزا به همت جامعه‌المصطفی و همکاری نهاد، از برگزیدگان این بخش تقدیر بعمل خواهد آمد.

وی افزود: جایزه‌ای که در ابتدای تبلیغات و فراخوان جشنواره به مبلغ هر نفر ۱۰۰ هزار تومان اعلام شده بود، این جایزه در بخش ملی به هر نفر ۲۰۰ هزار تومان ارتقاء یافت. ۴ گروه از خانواده‌ها را که شامل خانواده‌های ۲، ۳، ۴ و ۵ نفره و بیشتر را تقدیر می‌کنیم. شرط لحاظ کردن این افراد در بخش خانوادگی هم حضور حداقل یکی از والدین است. بر این اساس برای خانواده‌های ۲ نفره برگزیده ۵۰۰ هزار تومان، خانواده‌های برگزیده ۳ نفره ۷۵۰ هزار تومان، خانواده‌های ۴ نفره یک میلیون تومان و خانواده‌های ۵ نفره و بیشتر یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان درنظر گرفته شده است.

مسئول دبیرخانه جشنواره کتابخوانی رضوی  ادامه داد: در دوره گذشته تنها ۸ خانواده در سطح ملی تقدیر می‌شدند که در این دوره این تعداد به ۴ خانواده در هر استان رسیده است؛ به عبارت دیگر در پی افزایش مشارکت خانواده‌ها تقدیر از ۸ خانواده در دوره گذشته به ۱۲۴ خانواده در این دوره افزایش یافته است.

آمادگی نهاد برای استقبال از هفته کتاب

در ادامه مهدی رمضانی برنامه‌های هفته کتاب را مهم‌ترین موضوع پیش روی نهاد پس از برگزاری جشنواره کتابخوانی رضوی دانست و گفت: اعتقاد داریم برای اینکه فرهنگ کتابخوانی در کشور رواج پیدا کند، باید موضوع کتابخانه‌ها و حضور در کتابخانه‌ها ترویج شود. بر این اساس برنامه‌های متنوعی را برای اجرا در هفته کتاب درنظر داریم. بر اساس پیشنهاد و تدبیر وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی تبدیل کتابخانه‌ها به مراکز فرهنگی و اجتماعی از مهم‌ترین دستور کارهای دوره جدید مدیریت جناب آقای مختارپور در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است که اقدامات خوب و اثرگذاری در دست اجرا داریم و مذاکرات خوبی با معاونت‌های مختلف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای استفاده از ظرفیت‌های متقابل در حوزه ترویج کتابخوانی صورت گرفته است.

افتتاح کتابخانه مرکزی بجنورد با حضور وزیر فرهنک و ارشاد اسلامی

وی از افتتاح کتابخانه مرکزی بجنورد در هفته آینده خبر داد و گفت: کتابخانه مرکزی بجنورد شنبه هفته آینده با حضور وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی افتتاح می‌شود. لازم به ذکر است خراسان شمالی به لحاظ تقسیم بندی کشوری جزء استان‌های محروم کشور بوده، که با تعداد کتابخانه‌هایی که امسال در این استان به بهره‌برداری خواهد رسید، سرانه فضای کتابخانه‌ای خراسان شمالی از استاندارد نهاد کتابخانه‌ها عبور می‌کند.

رمضانی همچنین برگزاری چهارمین دوره دوسالانه کارتون کتاب به دبیری شجاعی طباطبایی را از دیگر برنامه‌های در دست نهاد اعلام کرد و کفت: نهاد سه دوره از این دوسالانه را برگزار کرده که چهارمین دوره آن امسال برگزار می‌شود و امیدواریم که تولیدات این دوسالانه به ترویج کتاب و کتابخوانی در جامعه کمک کند.