پست کتابدار به کتابخانه های مدارس مطلوب باز می گردد/ احیای رشته کتابداری در دانشگاه فرهنگیان

مهدی فیض در خصوص نقش کتابخانه های آموزشگاهی در مدارس کشور گفت: اصولا فرهنگ سازی از سنین پایین آغاز می شود و شکل می گیرد؛ لذا مولفه هایی که ما از فرد در بزرگسالی انتظار داریم، باید در مدل های تربیتی ما لحاظ شود. 

فیض با تاکید بر اینکه فرهنگ سازی نسبت به کتاب باید از سنین دبستان آغاز شود، افزود: در مدل تربیتی مدرسه ای ما باید دانش آموز را با کتاب مانوس کنیم. بخصوص در سنین دبستانی کتاب باید همواره دم دست دانش آموز وجود داشته باشد و کتاب هایی غیر از کتاب های درسی و رسمی را در دستان خود ببیند، لمس کند و نسبت به آن احساس تعلق و احساس مالکیت نماید. کودک باید این احساس را داشته باشد که می تواند به راحتی از کتاب استفاده کند. 

او ادامه داد: بر همین اساس بنا شده است تا دانش آموزان هم در کلاس کتابخانه اختصاصی داشته باشند و هم در محیط کلی مدرسه کتابخانه ای عمومی و بزرگتر در دسترس آنان قرار گیرد. 

وی با ابراز تاسف از حذف پست کتابدار در مدارس کشور در سال های گذشته گفت: در فرایندهایی که قبلا در آموزش و پرورش اجرا شد بخشی از این الگوها مورد کم توجهی واقع شد و بعضا با این توجیه که کتابداری کار دانش آموز است و دانش آموز می تواند این نقش را بازی بکند، کتابداری و پست کتابدار مورد بی مهری قرار گرفت. 

او با اشاره بر اهمیت کتاب درمانی، مطالعه کتاب را یکی از راه های پیشگیری از آسیب های اجتماعی دانست و افزود: کتابدار یک عنصر مکانیکی نیست که صرفا کتاب را از دانش آموز تحویل بگیرد و در کتابخانه قرار دهد و یا کتاب را از قفسه بر دارد و تحویل دانش آموز دهد؛ بلکه کتابدار به معنای واقعی عنصری تربیتی است که با شرایط اختصاصی دانش آموز آشنا می شود و بر اساس آن کتاب مناسب را به او پیشنهاد می دهد و یا حتی اگر شرایط روحی دانش آموزی مناسب نیست اجازه مطالعه کتابی خاص را به او نمی دهد. مانند پزشکی که می داند چه دارویی را تجویز کند و یا از مصرف چه دارویی پیشگیری نماید. 

معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: از نظر من مقوله کتابداری دست کمی از مقوله مشاوره که پستی تخصصی در مدرسه است ندارد و ما نیاز داریم که کتابداران متخصص روانشناسی کودک و نوجوان داشته باشیم تا بتوانند این نقش را در مدرسه بر عهده بگیرند.

فیض در توضیح دلایل حذف پست کتابدار از مدارس، بر بودجه این سارمان اشاره کرد و گفت: مشکلی که همیشه وزارت آموزش و پرورش را رنج می دهد، مشکل بودجه است. مشکل کمبود بودجه هم به کسرت نیروی انسانی شاغل در آموزش و پرورش باز می گردد؛ به طوری که بیش از 98 درصد بودجه این وزارت صرف نیروی انسانی می شود. 

او ادامه داد: زمانی که آموزش و پرورش با مشکل بودجه مواجه شود به سراغ مقولاتی می رود که بودجه بر هستند که شامل نیروی انسانی می شود. برای کم کردن بودجه صرف شده هم به سراغ پست هایی می رود که فکر می کند بودن یا نبودن آن تاثیر چندانی و نفع و ضرری برای دانش آموز ندارد. بر همین اساس با توجه به لزوم موجودیت نقش معلم، مدیر و معاون در مدارس، نقش کتابدار حذف شد.

وی حذف پست کتابدار از مدارس را «بی دقتی» عنوان کرد که به دلیل کسر بودجه بر وزارت آموزش و پرورش تحمیل شده است و ادامه داد: هرچند آموزش و پرورش به علت این بی دقتی مقصر است ولی از نظر من خود حاکمیت باید به این موضوع توجه داشت. زیرا همانگونه که رهبری فرمودند صرف هزینه در آموزش و پرورش صرف بودجه اجرایی و عملیاتی نیست بلکه سرمایه گذاری برای آینده به حساب می آید. هر چه دولت و مجلس از نظر بحث بودجه ای به آموزش و پرورش کمک نماید خالاءهای موجود پر می شود.

این مقام مسئول در رابطه با استخدام فارغ التحصیلان رشته کتابداری در آینده و بازگرداندن این پست به مدارس توضیح داد:  در سطح وزارت رویکرد مدرسه محوری جزء رویکردهای کلانی است که در حال حاضر دنبال می شود. در مدل مدرسه محوری مدرسه باید هم از جهت امکانات و تجهیزات و هم از نظر نیروی انسانی مدرسه ای مطلوب باشد. در مدل مدرسه مطلوبی که در حال حاضر مستند به سند تحول آموزش و پرورش تدوین می شود، پست کتابدار و فضای کتابخانه هم در نظر گرفته شده است. امیدوار هستیم در سال های آتی با ایجاد مدارس مطلوب نقص فعلی در حذف پست کتابدار برطرف شود. 

به گفته وی در فرایند جذب نیروهای جدید بحث جذب پست کتابدار هم مطرح است و در دانشگاه فرهنگیان هم رشته مرتبط احیاء خواهد شد.