«گزیده غزلیات مولوی به زبان هندی» رونمایی شد

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام پایگاه خبری حوزه هنری، مراسم رونمایی از کتاب «گزیده غزلیات مولوی به زبان هندی» ترجمه بلرام شکلا، شاعر و استاد دانشگاه هندی، شنبه ۲۷ مردادماه با حضور سائوراب کومار سفیر کشور هندوستان در ایران، مسعود شجاعی طباطبایی معاون هنری حوزه هنری، علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، رایزن فرهنگی هند در ایران و جمعی از اهالی فرهنگ، هنر و ادبیات کشور در حوزه هنری برگزار شد.

سعیده حسینجانی، مدیر مرکز  حوزه هنری، در ابتدای این برنامه با بیان اینکه بلرام شکلا به چند زبان شعر می‌گوید و زیبایی‌های درونی و ظاهری در شعر ایشان دیده شده است، اظهار کرد: نخستین شعرهایی که دکتر بلرام شکلا به زبان فارسی سروده‌اند را در انجمن بیدل شنیده‌ام.

آموزش وزن، شعر و معنای لغات فارسی در کتاب گزیده غزلیات مولوی به زبان هندی

وی ادامه داد: دکتر بلرام شکلا قدم در راهی گذاشته‌اند که دکتر دهر میندرنات، استاد وی با ارادتی که به معصومین (ع) داشته‌اند پیش می‌رفتند. ایشان هم این ارادت را کامل کرده‌اند. شعرهایی که ایشان از مولانا انتخاب کرده بودند بعد از خواندن هزار غزل از این شاعر، 100 غزل را انتخاب کردند که در این کتاب در یک صفحه به زبان فارسی  و صفحه مقابل به زبان هندی آورده شده است.

وی افزود: آموزش وزن و شعر فارسی و دستور زبان فارسی در کتاب «گزیده غزلیات مولوی به زبان هندی» آمده است و در ادامه حتی معنای لغات فارسی آورده شده است. این ترجمه یکی از مهم‌ترین ترجمه ها از اشعار مولانا به زبان فارسی است و نخستین ترجمه ای است که از زبان فارسی به طور مستقیم به زبان هندی برگردانده شده است.

حسینجانی گفت: نام بلرام شکلا در کتاب «گزیده غزلیات مولوی به زبان هندی» به عنوان مترجم این اثر می‌درخشد. هم‌اکنون کتاب های دیگری همچون گزیده داستان های نوجوان و شعر معاصر ایران به زبان هندی ترجمه شده و امیدواریم بلرام شکلا کتاب شعر معاصر زنان ایران را به هندی ترجمه کنند.

سائوراب کومار، سفیر کشور هندوستان در ایران، نیز در سخنان کوتاهی از انتشار این کتاب و تلاش های حوزه هنری برای معرفی ادبیات ایران در کشور هند تقدیر و تجلیل کرد.

مولانا در هندوستان شخصیتی مطرح است

رایزن فرهنگی هندوستان در ایران نیز با بیان اینکه مولانا در تمام دنیا بسیار معروف است، اظهار کرد: مولانا در هندوستان نیازی به معرفی ندارد و شخصیتی برجسته و معروف است.

وی افزود: زمان زیادی نگذشته که از زبان فارسی بریده شده‌ایم. در گذشته نویسنده و خواننده در هندوستان به زبان فارسی زیاد داشته‌ایم و در هر خانه سعدی و مولانا و غیره می‌خواندیم.

رایزن فرهنگی هندوستان در ایران گفت: بعد از گذشت قرن اخیر، فارسی از ما دور شده است. شناخت و مطالعه آثار شاعرانی همچون مولانا و حافظ و غیره می تواند مشکلات مردم را حل کند. از آثار حضرت حافظ تمام فرهنگ ایران در یک نخ پیوند یافته بود و توحید و عرفان محتوای شعر حافظ بوده است. جای خوشحالی است که بلرام شکلا کتابی از اشعار مولانا گزینش کرده است. ایشان زبان‌های فارسی، هندی و سانسکریت می‌داند و مستحق این ترجمه است.

حجت‌الاسلام زائری نیز در این برنامه در سخنان کوتاهی با بیان اینکه موضوع ترجمه و شاعری مانند مولانا از اهمیت بالایی برخوردار است، اظهار کرد: در خاطرم هست که پروفسور دهر مندرنات در حوزه هنری بودند و گفتند همان‌طور که امروز بشر برق را به مناطق مختلف انتقال می‌دهد و یا آب را با لوله‌کشی منتقل می‌کند و به دست مردم می‌رساند، نیازمند این هستیم که سخنان حضرت علی (ع) نیز به دست مردم کشورهای مختلف برسد.

عدم ترجمه باعث ایجاد سوءتفاهم میان ما و جهان شده است

موسی بیدج، دیگر شاعر، ادیب و مترجم حاضر در این نشست، نیز با بیان اینکه بلرام شکلا را حدود 10 سال قبل در این نشست دیده و شناخته است، عنوان کرد: در آن زمان دبیر همایش شاعران ایران و جهان بودم و در حافظیه شیراز حدود 5 هزار نفر جمع شده بودند و از 50 کشور جهان شاعران گرد هم آمده بودند و من که شاعران هندی را دوست دارم، از بلرام شکلا دعوت کردم شعری بخواند و او هم شعری از حافظ را به زبانی روان و موزون خواند و همه حضار را تحت تاثیر قرار داد

بیدج ادامه داد: استعداد شگرف بلرام شکلا از آن زمان مشخص بود و امروز هم همه خوشحال هستند که چنین کار بزرگی انجام داده‌اند. یکی از مشکلاتی که ایجاد سوءتفاهم میان ما و جهان کرده است، عدم ترجمه است. ما ترجمه می‌کنیم، اما پراکنده ترجمه می‌کنیم. خوشحالم که مرکز ترجمه حوزه هنری به مدیریت خانم حسینجانی و با تلاش‌های آقای قزوه که خدمت زیادی به ادبیات ایران در هندوستان کردند، چنین کاری را انجام داده است. مترجمان ما سفیران فرهنگی کشور هستند و باید کسانی را در کشورهای مختلف داشته باشیم.

نسرین دستان، طراح جلد این اثر، نیز با بیان اینکه مدت‌ها بود برای کتاب طراحی نمی‌کردم اما مفتخر به همکاری با پروفسور هستم، گفت: سعی کردم در حد توانم درخواست‌های مطرح شده درباره طرح جلد و موضوعیت کتاب، همچنین شان و مقام حضرت مولانا را بتوانم ترسیم کنم. با توجه به اشتراکات فرهنگی میان هند و ایران از قدیم تا امروز خواستم به شکلی ساده طرح ارائه شود. بنابراین از رنگ استفاده کردم زیرا رنگ قرمز فرهنگ قالب در هند است.

علیرضا قزوه نیز در پایان این مراسم گفت: شکلا جای خالی استاد دهر میندرنات را باید پر کند. این یعنی رسالت ادبیات روی دوش شما آقای پروفسور سنگین و انتظارات از شما بسیار است.

وی با تبریک روز ملی هند تصریح کرد: اهمیت هندوستان برای ما زیاد است؛ چرا که بیشترین کتاب‌های نسخ خطی فارسی در ایران وجود ندارد بلکه در هندوستان قرار دارد؛ همان کتاب‌هایی که جزو میراث ما به شمار می‌آید. این آثار بیش از آنکه در ایران باشد در هندوستان قرار دارد.

شاعران بزرگی در هندوستان به زبان فارسی تسلط کامل داشتند

مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری با تاکید بر اینکه اگر هندی‌های فارسی‌سرا را از شعر ما کم کنید عیار شعر فارسی کاهش می‌یابد، گفت: درست است ما قله‌هایی چون حافظ و سعدی داریم ولی در هندوستان نیز شاعران بزرگی داریم که به زبان فارسی تسلط کامل داشتند.

قزوه ضمن تاکید بر اینکه مجموعه‌هایی وجود دارد که منتشر نشده باقی است، گفت: شعر یک شاعر هندی مثل نظامی دارای قوت است. در انشای فارسی، هندوها پا به پای ما پیش آمدند و به نویسندگان و منشی‌های ما رسیدند. اگر تذکره‌های فارسی را شمارش کنیم درمی‌یابیم بخش تولید شده تذکره‌ها در هندوستان از ایران بیشتر است. همین طور فرهنگ‌نامه‌های تالیفی که نشان می‌دهد هندوستان نزدیک‌ترین همسایه ماست که کار فرهنگی بزرگی انجام داده؛ پس باید روی این فرهنگ مشترک کار کرد.

وی در پایان سخنان خود درباره پروفسور شکلا گفت: بلرام یک معلم است، او دارای شاگردان بسیاری است. وضعیت شعر پارسی امروز در هندوستان خیلی خوب شده است و فکر می‌کنم تا 50 سال آینده شعر پارسی در هند همچنان زنده خواهد ماند.

زبان فارسی در هند کمرنگ شده اما از بین نخواهد رفت

پروفسور بلرام شکلا در پایان این مراسم پیش از رونمایی از کتاب گفت: بسیار خوشحالم در این جمع حضور دارم؛ چراکه قرار است از ترجمه هندی مولانا رونمایی شود. چندین کتاب تاکنون از مولانا به هندی چاپ شده که البته تماما پراکنده ترجمه شده است. اما ویژگی این اثر این است که از فارسی مستقیما ترجمه شده است.

وی افزود: اگر همکاری اساتید و حمایت دولت ایران نبود انتشار کتاب غیرممکن بود. اساتید دانشگاه بسیار کمک کردند تا من توانستم کتاب را ترجمه کنم. امروز خط فارسی فقط در دانشگاه‌ها خوانده می‌شود. بنابراین این موضوع مرا ناراحت می‌کرد؛ چرا که این دو کشور به هم بسیار نزدیک هستند؛ در صورتی که ما ناچار بودیم حافظ و مولانا را از انگلیسی بخوانیم. بنابراین کار را شروع کردم و اساتید یارایم بودند. اگرچه زبان فارسی در هندوستان کم‌رنگ شده اما به حدی با سانسکریت و هندی همراستاست که از بین نخواهد رفت.

بیات استاد دانشگاه، فرزانه اعظم‌لطفی، کیومرثی و سماواتی همه از اساتید زبان و ادبیات فارسی درباره کتاب و پروفسور شکلا صحبت کردند.

بنا بر این خبر، در این مراسم شخصیت‌های دیگری همچون عبدالحمید قره‌داغی مدیر عامل نشر سوره مهر، سعید بیابانکی، خسرو آقایاری، علی داوودی، فریبا یوسفی و مجید سعدآبادی از شاعران کشورمان حضور داشتند.