رونمایی از کتابی که مرجع کتاب «قانون» بوده است

به گزارش لیزنا بر اساس اعلام روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، کتاب قانون ابن سینا مهمترین و مفصل ترین و نیز مشهورترین اثر طبی و از جمله برجسته ترین کتاب های طبی شرق و غرب به شمار می رود.

این کتاب از زمانی که تألیف شده تا نزدیک به هفت قرن در اروپا و هم اکنون نیز در مشرق زمین مورد استفاده شیفتگان علم طب بوده است. اگرچه این کتاب خود به عنوان یکی از مهمترین متون مرجع در زمینه طب شناخته می شود اما خود دارای مرجع نیست. یعنی ابوعلی سینا در تالیف این کتاب ذکر نکرده است که منابع تالیف این کتاب از کجا به دست آمده است.

دانشمندان سال ها به دنبال یافتن نسخه هایی بودند که در تالیف کتاب قانون مورد استفاده قرار گرفته است و حتی در سال 1940 پروفسور مایرهوف اعلام کرده بود که چنین نسخه هایی وجود ندارد. سال ها بعد فواد سزگین پژوهشگر ترک 3 نسخه از کتابی را پیدا کرد که از مجموع آن ها بخش هایی از یکی از متون مرجع ابن سینا برای نگارش قانون به دست آمد. حالا در کتابخانه ملی قرار است نسخه دیگری از همان کتاب مرجع رونمایی شود که به وسیله آن نسخه ای کامل از کتابی که مرجع تالیف قانون ابن سینا بوده است به دست می آید.

کتاب قانون ابن سینا در قرن 5 هجری تالیف شده است.100 سال پیش از آن طبیب و داروشناسی آندلسی به نام ابن سمجون کتابی به نام «ادویه مفرده» تالیف کرد که پیرامون داروهای غیر ترکیبی تا آن زمان بوده است. ابن سمجون در تالیف این کتاب مجموعه ای از داروهای پیش از خود و نیز هم عصر خود را با دیدی انتقادی مطرح کرده است و در ضمن آن به بیان دیدگاه های خود پرداخته است. این اثر 100 سال بعد به یکی از منابع اصلی ابن سینا در تالیف کتاب قانون تبدیل شده است.

در تحقیقات پیشین فواد سزگین پژوهشگر ترک، 3 نسخه از این کتاب را از کتابخانه های بریتانیا، بادلیان آکسفورد و احمد ثالث استانبول جمع آوری کرده بود. نسخه ای که به زودی در کتابخانه ملی رونمایی می شود بخش اول این کتاب است و به نوعی کامل کننده آن. این نسخه اخیرا در تبریز و در دست خانواده ای قدیمی در این شهر یافت شده است و بررسی پژوهشگران نشان داده است که اثری حائز اهمیت است. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اوایل شهریور ماه از این اثر ارزشمند رونمایی خواهد کرد.