کد خبر: 37549
تاریخ انتشار: سه شنبه, 24 مهر 1397 - 09:56

داخلی

»

برگ سپید

اخلاق معاشرت

منبع : لیزنا
فاطمه مقدم دیزج هریک، علی علیزاده
اخلاق معاشرت

معرفی نویسنده: جواد محدثی به سال 1331 در شهرستان سراب از توابع استان آذربایجان شرقی متولد شد. پدرش روحانی بود و بدین سبب از کودکی در قم بسر برد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در این شهر گذراند. از سال 1344 تحصیلات حوزوی را آغاز کرد و از جمله در مدرسه حقانی به تحصیل پرداخت. از اساتید وی در این دوران می‌توان از آیت‌الله دکتر محمد مفتح، قدوسی شاه آبادی، آیت‌الله علی مشکینی، وحید خراسانی، شبیری زنجانی، احمد جنتی، مصباح یزدی، گرامی، حسن‌زاده‌ آملی، آذری قمی، یوسف صانعی، حائری‌شیرازی و مقتدایی را نام برد. پیش از انقلاب به سبب مبارزات سیاسی و سخنرانی دو بار دستگیر و زندانی شد. پس از پیروزی انقلاب به تلاش‌های فرهنگی و تبلیغی در شهرستان‌ها پرداخت. از ویژگی‌های خاص او بعد ادبی و قلمی است.

متن نقد کتاب جلسه نقد:

نقد حاضر تیرماه سال 1396 درکتابخانه عمومی پانزده خرداد شهرستان خوی از توابع استان آذربایجان غربی برگزار شده بود و تعدادی از همکاران کتابدار و اعضاء فعال کتابخانه، حضور داشتند. نقد حاضر ماحصل جلسه نقد کتاب "اخلاق معاشرت" نوشته به قلم حجت‌الاسلام جواد محدثی در کتابخانه عمومی پانزده خرداد شهرستان خوی است.

کتاب اخلاق معاشرت در 255صفحه و در قطع رقعی به چاپ رسیده و تاکنون چهل‌و دو بار تجدید چاپ شده است. این کتاب از مجموعه کتب آموزشی بخش اخلاق اسلامی می‌باشد.

 نویسنده کتاب با بهره‌گیری از آیات قرآنی و احادیث معصومین و بعضا "داستان های اخلاقی و تاریخی به شرح و بیان این رفتارها می‌پردازد. نویسنده از فاضلین حوزه علمیه قم می‌باشد.

دلیل انتخاب کتاب "اخلاق معاشرت" به علت پرمخاطب بودن آن است. و دلیل ديگرش این است که با مطالعه این کتاب بتوانیم در بدست آوردن حیات طیبه که مورد رضایت خداوند متعال است قدم موثری برداریم. و اينكه «چگونه بايد زيست» و چه سان بايد با ديگران رابطه داشت، نكته‌اى است كه در بحث «آداب معاشرت» مى‌گنجد.

درباره‌ی کتاب:

کتاب خود را ذیل 24 سرفصل که از شناخت و مراعات حقوق دیگران، از صله‌رحم گرفته، تا خوش‌رویی و خوش‌خلقی، بندگی و آزادی، آیین دوستی، شوخی و مزاج، تشویق، سازگاری، صداقت و نقد‌‌پذیری تنظیم نموده و در هر مورد با عنایت به رهنمود‌های مکتبی و اسلامی و آیات قرآنی مطالبی ارزنده و شیرین می‌آورد. کتاب اخلاق معاشرت استاد محدثی از کتاب‌هایی است که مورد عنایت عموم و استقبال خوانندگان قرار گرفته و تا سال 1388 به چاپ بیست‌ویکم رسیده و 138 هزار نسخه از آن چاپ شده و به‌فروش رفته است و چه بسا تاکنون به چاپ متعدد دیگری هم رسیده است که نشان از توفیق نویسنده و استقبال خوانندگان از کتاب اوست.

نوشتن کتاب‌های اخلاقی به شیوه‌های متفاوت از جمله کتاب‌های داستانی و تمثیلی و غیره در تاریخ و فرهنگ‌ها بی‌سابقه نیست که همه به قصد تهذیب اخلاق جامعه به رشته تحریر درآمده‌اند. اما نوشتن کتاب‌های اخلاقی و اجتماعی و بطور خلاصه آن‌چه بنام عمومی حقوق متقابل، از جمله حق شهروندی، حق همسایه، حقوق بین‌الملل، حقوق خصوصی و غیره پس از پیدایش انقلاب صنعتی در اروپا شتاب بیشتری گرفته است. این مسئله تاریخ ایران پس از انقلاب مشروطه و تدوین قوانین مدون و بخصوص پس از انقلاب اسلامی ایران با عنایت به رهنمود‌های آسمانی قرآن مورد توجه بیشتری قرار گرفته است.

کاستی‌های کتاب:

در ذکر انواع حقوق متقابل انسان‌ها و تقسیم‌بندی حقوق انسانی کتاب اخلاق معاشرت توضیح کافی و وافی نداده است. در صورتیکه علامه دهخدا حدود 36 مورد حق را برشمرده و توضیح داده است بعلاوه بعضی از حق‌ها، حق طبیعی و ذاتی انسان‌ها است. مثل حق حیات، حق مسکن، حق داشتن هر نوع عقیده و مسلک و غیره که در اعلامیه حقوق بشر بدان‌ها اشاره شده است.

بنظر می‌رسد در بعضی موارد نویسنده محترم در کتاب اخلاق معاشرت، اخلاق و انصاف را رعایت نکرده است به عنوان نمونه پاراگراف سوم صفحه 40 کتاب «در جوامع غربی برخوردها اگر شاد و همراه با خنده است آن خوشرویی‌ها حرکات سطحی و ظاهری است و ریشه در عمق دل‌ها ندارد» «اخلاق امریکایی و اروپایی تصنعی است» در صورتی که صداقت، راستگویی، خوش‌رویی، وفا به عهد از همه انسان‌ها و همه مکان‌ها ستودنی و نیک است و اختصاص به قوم مسلک و عقیده خاصی ندارد.

در صفه 72 کتاب حدیثی از امام صادق به نقل از رسول خدا نقل شده است «هرگاه یکی از شما به مهمانی و طعامی دعوت شدید فرزند خود را به همراه نبرید. اگر چنین کنید کاری ناروا و غاصبانه کرده‌اید»(بحارالانوار جلد 72 ص445) چون نظر مرحوم علامه مجلسی در نوشتن کتاب بحارالانوار جمع‌آوری احادیث بطور کلی بود و کتاب اصلی بحارالانوار کتاب منقحی نیست لازم است در نقل احادیث آن احتیاط بیشتری کرد.

در موارد نادری بعضی از جمله‌ها و احادیث عربی معنی نشده است صفحه96 «الاستیذن ثلاثة: اولهن یسمعون. والثانیه یحذرون و الثلاثة ان شاووا اذنوا و ان شاووا لم یفعلوا فیرجع المستاذن » به نقل از وسایل الشیعه.

بعضا از قلم نویسنده فاضل و محترم جملات و کلماتی تراوش کرده است که حق نیمی از انسان‌ها را ایفا نمی‌کند. صفحه 149 پاراگراف سوم از آخر صفحه «مردانگی چیست؟ جز ایثار و گذشت، عفو و مدارا، بخشندگی و نوازش، صبوری و تحمل، همت بلند و حسن خلق ، یکرنگی و وفاداری، صداقت و دلجویی و....»

پس زنانگی چیست؟ بهتر نبود بجای کلمه مردانگی که حقوق و شان نیمی از انسان‌ها را ایفا نمی‌‌کند کلمه مناسب دیگری مثل انسانیت یا فتّوت می‌‌گذاشت؟

در پایان خواندن این کتاب به همه اقشار جامعه بخصوص به جوانان پیشنهاد می‌شود تا با مطالعه آن از فضائل اخلاقی و آداب معاشرت با همنوعان را بیاموزند.

مشخصات کتاب:

اخلاق معاشرت/ جوادمحدثی. قم؛ مرکز چاپ ونشر دفتر تبیلغات اسلامی حوزه علمیه قم: 1388. (کتاب حاضر مجموعه‌ای است از "رهنمود‌های اخلاق دینی در معاشرت با دیگران" که در سا‌ل‌های ۷۸ - ۷۶ در مجله پیام زن با عنوان "رد اخلاق معاشرت" منتشر شده است.)

درباره نویسنده این متن:

فاطمه مقدم متولد 1342. در استان آذربایجان غربی شهرستان خوی متولد و بزرگ شدم و زندگی می‌کنم. کارشناسی ارشد رشته مدیریت اطلاعات دانشگاه شهید بهشتی تهران و کارمند اداره ارشاد (مامور به خدمت در نهاد کتابخانه ها) هستم. از کتابخوانی، موسیقی، گردش لذت می‌برم.

علی علیزاده متولد 1362 در استان آذربایجان غربی شهرستان خوی هستم و در حال حاضر دانشجوی کارشناسی ارشد علم‌سنجی دانشگاه تهران و کتابدار در نهاد کتابخانه‌های شهرستان خوی هستم.

 

برچسب ها :
خواهشمند است جهت تسهیل ارتباط خود با لیزنا، در هنگام ارسال پیام نکات ذیل را در نظر داشته باشید:
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.
نام:
ایمیل:
* نظر: