داخلی
»اخبار کتاب
«شش ایدۀ خطیر»: صداقت، نیکی، زیبایی، آزادی، برابری و عدالت
لیزنا: در معرفی کتاب «شش ایدۀ خطیر» آمده است: «این کتاب حاصل بحث‌های گروهی در سمینار سالانۀ دکنر مورتیمر آدلر در سال 1981 در آسپن کولورادو است و با زبانی ساده و قابل فهم به تأمل دربارۀ شش ایدۀ خطیر می‌پردازد: صداقت، نیکی، زیبایی، آزادی، برابری و عدالت. ایده‌هایی که اساس هر نوع اندیشۀ بشری و ردر نتیجه فلسفۀ غرب را تشکیل می‌دهند. مورتیمر آدلر بر خلاف این تصویر غلط که فلسفه مشغلۀ فیلسوفان است معتقد است که فلسفه امری روزمره است و درک این شش مفهوم اساسی برای رویارویی با مسائل سیاسی، اخلاقی، و اجتماعی زندگی عادی ضروری است.»
مورتیمر آدلر در ۲۸ دسامبر ۱۹۰۲ در نیویورک در زمان مهاجرت یهودیان از آلمان به دنیا آمد. او نویسنده و فیلسوف امریکایی و استاد دانشگاه کلمبیا و شیکاگو بود. در ۱۴سالگی مدرسه را رها کرده تا در روزنامه نیویورک سان به کارهای کوچک بپردازد و بتواند به آرزوی روزنامه نگار شدن خود نزدیک تر شود. پس از مدت کوتاهی برای شرکت در کلاس شبانه نویسندگی دوباره به مدرسه بازگشت و به مطالعۀ افکار وفعالیتهای افرادی مانند افلاطون، ارسطو، توماس آکویناس، جان لاک و دیگران پرداخت. آثار او تحت تاثیر این افراد بیشتر پیرامون تومیسم و ارسطوگری است. آدلر برای تحصیل وارد دانشگاه کلمبیا شد و در مجله ادبی دانشجویی نیز فعالیت داشت. وی در ۲۵ سالگی اولین کتاب خود را منتشر کرد. او علاقه‌مند به متافیزیک، الهیات فلسفی و فلسفه اخلاق بود. در سال ۱۹۳۰ به پیشنهاد رئیس جدید دانشگاه شیکاگو به عنوان پروفسور فلسفه در قانون مدرسه حقوق شیکاگو منصوب شد. آدلر نخستین فرد غیر وکیل بود که در هیئت علمی دانشکده حقوق وارد می شد. او در ۲۸ ژوئن ۲۰۰۱ در سن ۹۸ سالگی در گذشت .برای آدلر یک مفهوم بیش از هر مفهوم دیگری دارای ارزش بسیار بوده است و آن «جایگاه تفکر» است. او تلاش کرد که مخاطبانش را به چالش های فکری در باب مسائل بنیادی دعوت کند و گام به گام با آنان تا رسیدن به یک نتیجه ی مطلوب قدم بردارد. این روش و این سبک تفکر آدلر مخاطبان بسیاری داشته و او را در زمره یکی از پرمخاطب ترین فیلسوفان نویسنده در جهان قرار داده است.
برای انجام پژوهش‌های گسترده بر روی تمام ایده‌های خطیر مؤسسۀ تحقیقات فلسفی در سال 1952 با کمک‌های مالی بنیاد فورد تأسیس شد. مؤسسه در طول سی سال شروع خوبی در انجام تکالیف سنگین خود داشت. اعضای ارشد این مؤسسه کتابهای بسیاری از قبیل کتابی دو جلدی دربارۀ مفهوم آزادی، کتاب‌هایی یک جلدی دربارۀ هریک از مفاهیم عدالت، نیک بختی، عشق، پیشرفت و دین منتشر کرده‌اند.
آدلر در بخش پیشگفتار کتاب «شش ایدۀ خطیر» دربارۀ ایده های خطیری که در این کتاب به آنها پرداخته است می‌گوید: «شش ایدۀ خطیری که در این کتاب به آنها پرداخته‌ام عبارت‌اند از: اوضاع فلسفه که به حال و هوای حقیقت و تمایز میان شناخت و در نظر در حوزه‌های ریاضیات، علوم، تاریخ و فلسفه، علاوه بر حوزۀ اندیشۀ عام، می‌پردازد؛ تفاوت بشر و اهمیت آن که در این مبحث در خلال پی‌رنگ تفاوت نوعی میان انسان و حیوانات پست‌تر به برابری نوعی همۀ انسان‌ها پرداخته شد؛ «ایام عمر ما» با نام فرعی «حس مشترک اخلاق» که در آن مفهوم خیر و مصلحت غایی بشر، که نیک بختی است، در پرتو تمایزات میان مصلحت‌های واقعی و ظاهری، نیازها و کاستیها و حقوق طبیعی و مدنی بررسی شد؛ و حس مشترک سیاست که در آن حکومت عدل جزء لاینفک آشتی دادن آزادی و برابری و گسترش هرچه بیشتر و هماهنگ هر دوی آنها به رسمیت شناخته شد.»
این کتاب دارای 28 فصل و 4 بخش است که در بخش اول سرآغاز پرداختن به این ایده‌های خطیر توسط افلاطون بررسی شده است. بخش دوم مربوط به ایده‌های حقیقت، نیکی و زیبایی و روابط بین این ایده‌ها است که بر اساس آنها قضاوت می‌کنیم. نویسنده دراین بخش ابتدا دربارۀ درغگویی و شکاکیت توضیح می‌دهد و پس از توصیف خوب‌های واقعی و ظاهری ایدۀ خود را دربارۀ حقیقت بیان می‌کند. دربارۀ دروغگویی معتقد است که «دروغگو فکر می‌کند که فرق بین درست و غلط را می‌داند، حتی وقتی عمداً کسی را دربارۀ یک واقعیت فریب می‌دهد. اگر او از حقیقت مورد بحث هیچ اطلاعی نداشت یا نسبت به آن به شدت مشکوک بود، نمی‌توانست دروغ بگوید.» او حوزۀ حقیقت را حوزۀ اموری می‌داند که داشتن اختلاف نظر دربارۀ آنها مفید است، به این دلیل که اینها مسائلی هستند که می‌توان اختلاف نظر دربارۀ آنها را حل کرد و به اتفاق نظر رسید.
بخش سوم ایده‌های آزادی، برابری و عدل را شامل می‌شود یعنی ایده‌هایی که بر اساس آنها اقدام می‌کنیم. نویسنده در این بخش عدل را برتر از دو ایدۀ دیگر می‌داند، زیرا از نظر وی عدل به طرز فکر ما دربارۀ آزادی و برابری نظم می‌بخشد. آدلر در بخش چهارم نکته‌ها و مسائل تکمیلی مهمی دربارۀ این شش ایده مطرح می‌کند.
به طور کلی می‌توان گفت که نویسنده به صورت یکپارجه و به زبانی ساده در دو حوزۀ نظر و عمل مهمترین ایده‌های زندگی را مطرح کرده است که با مطالعۀ این کتاب می‌توان لذت فلسفه را به خوبی درک کرد.
کتاب «شش ایدۀ خطیر» نوشتۀ «مورتیمر جی. آدلر» با ترجمۀ فزرام امین صالحی در 281 صفحه با قیمت 13هزار تومان و در شمار هزار نسخه از سوی انتشارات علمی و فرهنگی به بازار کتاب عرضه شده است.
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.