نشست پنجم دورهمی علمی کتابدارن استان قم برگزار شد

به گزارش لیزنا، دکتر سید مهدی طاهری پس از مرور مباحث هفته گذشته گفت: مجموعه عملگرهای بافتی یا (contextual operators) که در گوگل استفاده می شوند،چهار نوع هستند: اول :intitle که هفته پیش درباره عملکرد و فواید استفاده از آن به طور مفصل صحبت شد. دومین نوع از عملگرهای متنی InURL: است که برای پیدا کردن منابع علمی بسیار کاربرد دارد.

 دکتر طاهری در ادامه برای درک بهتر کاربرد این عملگر در فرایند جستجو مثال های متعددی ذکر کرد و گفت: برای درک مفهوم یک اصطلاح و جایگاه آن در حوزه هدف بر اساس روابط با دیگر مفاهیم، نیاز به اصطلاحنامه داریم و از آنجایی که : InURL  در آدرس صفحه جستجو می کند، اگر ارزش این عملگر را thesaurus درج کنیم، صفحات مربوط به اصطلاحنامه های پیوسته را برای ما بازیابی می نماید.

وی در ادامه افزود: برای یافتن تعاریف واژه ها، صفحاتی را باید جستجو می کنیم که در آدرس صفحه آنها عبارت واژه نامه (glossary) و برای یافتن معادل معنایی واژه ها صفحاتی را جستجو می کنیم که در آدرس صفحه آنها عبارت فرهنگ (dictionary) به کار رفته باشد. که در این خصوص می توان از صفحه اصطلاحنامه در سایت ایرانداک مثال زد.

رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به پرسش یکی از پژوهشگران مبنی بر این که اگر بخواهیم بر اساس سال نشر، منابع را بازیابی کنیم راهکار یا عملگر کاربردی وجود داردعنوان کرد: موتور کاوش گوگل توانایی تشخیص سال نشر مقالات و به طور کلی منابع منتشر شده به شکل غیر ساختار مند ندارد (مگر آن که توصیف این منابع بر مبنای فرانمای توصیف داده های ساختارمند یعنی schema.org انجام شده باشد)، ولی تنها می تواند زمان نمایه شدن آنها در گوگل را نشان دهد و این، احتمال صحیح بودن جستجو را بالا می برد اما دقیق نیست. نیز می توان از عملگر (..) برای بازیابی طیف زمانی مثل  2015..2019 استفاده کرد.

دکتر طاهری در ادامه اضافه کرد: اگر بخواهیم پایان نامه های نمایه شده در گوگل مربوط به یک موضوع خاص را جستجو کنیم، با استفاده از عملگر (InURL :) در آدرس صفحه به دنبال عبارت (thesis) و معادل های آن می گردیم مثال: InURL  :thesis OR InURL  :theses OR inurl:dissertation OR ... ) "موضوع مورد نظر". و یا اگر به دنبال مقاله یا کتاب در زمینه ای خاص هستیم می توانیم با وارد کردن واژه (article) به معنای مقاله و (book) در آدرس صفحه به مطلوب خود دست پیدا کنیم. حتی برای یافتن نوع مقالات هم می توانیم در آدرس صفحه آن را جستجو کنیم اما جامعیت ندارد زیرا ممکن است در بعضی صفحات نوع مقالات مشخص نشده باشند. موضوعی که باید اینجا به آن اشاره کرد این که برای یافتن چندین عبارت در آدرس صفحه می توان از عملگر (:All InURL) استفاده کرد.

وی در ادمه به معرفی عملگر(:intext)  پرداخت و گفت: این عملگر(:intext)  زیاد کاربردی نیست، زیرا در حالت عادی نیز گوگل در متن صفحات جستجو را انجام می دهد و به پیروی از آن اگر عبارت مورد جستجو در متن باشد، برای پژوهشگر بازیابی می کند و دیگر نیازی به استفاده از عملگر (:intext) نیست.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه در ادامه افزود:  با معرفی آخرین نوع از عملگرهای بافتی که البته یکی از قابلیتهای منحصر به فرد گوگل هست و دیگر موتورهای کاوش فاقد این قابلیت هستند، پرداخت، عملگر (:inanchor) یکی از قابلیتهای منحصر به فرد گوگل است و دیگر موتورهای کاوش فاقد این قابلیت هستند و کاربردی فراتر از دیگر عملگرهای بافتی دارد. این عملگر صفحاتی را بازیابی می کند که در آن عبارت مورد جستجو به صورت هایپر لینک (فراپیوند) است.

وی تصریح کرد: فایده این عملگر این است که افزون بر این که صفحات دارای عبارت مورد جستجو  را بازیابی می کند، در آنِ واحد به صفحاتی هم ارجاع می دهد که به آن عبارت مورد جستجو پیوند یافته اند، و حسن آن این است که باعث بسط دانش می شود، یعنی منابع بیشتر را برای پژوهشگر بازیابی می کند.

دکتر طاهری در پایان  درباره عملگر (:related) گفت: کاربرد این عملگر آن است که صفحاتی را جستجو می کند که محتوای آنها با آدرس مورد جستجو مرتبط باشد، یعنی رابطه محتوایی داشته باشد. نکته قابل توجه در استفاده از این عملگر این است که حتما بعد از آن باید آدرس صفحه بیاید. مانند:  related:irandoc.ac.ir