حفاظت از کره زمین با استانداردها

به گزارش لیزنا، روز بین المللی استاندارد هر سال در ۱۴ اکتبر برابر با 22 مهر ماه با هدف شناخت مردم از ویژگی ها و فواید استاندارد بر کالای مصرفی گرامی داشته می شود. از سال ۱۹۷۰ در تقویم جهانی هرسال ۱۴ اکتبر روز جهانی استاندارد خوانده می‌شود،  امسال  ۱۴ اکتبر سال2020  یعنی روز جهانی استاندارد برابر با ۲۳ مهر 1399 بود . همه ساله یک شعار جهانی برای روز جهانی استاندارد تعیین می‌شود که شعار امسال یعنی 2020 ، «حفاظت از کره زمین با استانداردها» است. زمین یک منبع فناناپذیر حیات در منظومه نامتناهی خورشیدی است. زندگی روی زمین به انرژی خورشید وابسته است. هرچند طی قرن گذشته انسان و فعالیت های وسیع صنعتی ناشی از تمدن مدرن ما مقادیری به گازهای گلخانه ای طبیعی زمین افزوده اند که بر آب و هوا و تمام اشکال حیات تبعات منفی داشته اند. درعین حال رشد سریع جمعیت و شهرسازی وسیع بهره گیری مسئولانه از منابع محدود را می طلبد. برای کاهش تاثیرات انسانی برزمین مان نیازمند اراده سیاسی، اقدامات متمرکز و ابزارهای مناسب هستیم. استانداردهای بین المللی یکی از این ابزارها هستند. استانداردهایی که توسط سه سازمان ITU,IEC,ISO تدوین می شوند راه حل های آزموده و واقعی برای چالش های فنی ارایه می دهند. استانداردها عمدتا اشتراک گذاری وسیع دانش فنی میان کارشناسان خبره در میان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را به طور یکسان فراهم می آورند. استانداردها همه جنبه های صرفه جویی انرژی، کیفیت آب و هوا را شامل می شوند و پروتکل ها و روش های اندازه گیری استاندارد شده را وضع می کنند. استفاده گسترده استانداردها از تبعات تولید و فرآیندهای صنعتی کاسته، استفاده مجدد از منابع محدود را فراهم نموده و بازدهی انرژی را ارتقا می بخشد.

استانداردها مداركي دربرگيرنده قواعد و رهنمودها يا ويژگي‌هايي براي فعاليت‌ها يا نتايج آنها هستند كه به‌منظور استفاده مكرر عمومي، ايجاد هماهنگي و وحدت، توسعه تفاهم، تسهيل ارتباطات، صرفه‌جويي در اقتصاد ملي، حفظ سلامت و ايمني عمومي، و گسترش مبادلات بازرگاني داخلي و خارجي فراهم آمده و توسط سازمان معتبري تصويب شده باشند . طبق تعريف سازمان بين‌المللي استاندارد (ايزو)[1] ، هر استاندارد نتيجه تلاش خاصي است كه براي هماهنگ كردن جريان يا محصولي معيّن پديد آمده و به‌تصويب مقام صالحي رسيده باشد و ممكن است به يكي از شكل‌هاي زير باشد: الف) نوشته‌اي حاوي يك سلسله شرايط لازم؛ ب) واحدي اساسي يا كميّتي ثابت مانند آمپر، صفر مطلق، و جز آن؛ و ج) ابزاري مادي براي سنجش، مانند متر .

دکتر میترا صمیعی عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی و دبیر کمیته TC 46و عضو کمیسیون تخصصی و نظارت و برنامه ریزی سازمان ملی استاندارد ایران گفت : امسال برخلاف سال های گذشته، دعوتنامه ای برای شرکت در روز جهانی استاندارد ایران به دلیل شیوع بیماری کووید 19 از سازمان ملی استاندارد ایران دریافت نکردم.هرساله آیین بزرگداشتی به مناسبت روز جهانی استاندارد توسط سازمان ملی استاندارد ایران برگزار می شد و معمولا ازواحدهای تولیدی نمونه هم تقدیر به عمل آمد. امسال مراسم گرامیداشت روز ملی استاندارد روز چهارشنبه 21 مهر ماه 1399 با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری و نیره پیروزبخت رییس سازمان ملی استاندارد ایران در محل نهاد ریاست جمهوری برگزار شد.

دکتر صمیعی افزود: در این مراسم نیره پیروزبخت» رئیس سازمان ملی استاندارد ایران ، ضمن تبریک فرا رسیدن روز جهانی استاندارد گفت "با بازنگری و تصویب شیوه نامه ارزیابی محصولات دانش بنیان، گام اساسی در راستای شفافیت، چابک سازی و روان سازی فرآیند ارزیابی برداشته شده، به نحوی که راه برای ورود به بازارهای ملی و بین المللی هموار خواهد شد.سازمان ملی استاندارد ایران در تلاش است با همت مضاعف در حوزه محصولات دانش بنیان، نقش خود را در افزایش شتاب علمی کشور و مقابله با تحریم های ظالمانه ایفا کند.به همین منظور، امسال صدور گواهی انطباق برای دست‌کم ۵۰ محصول دانش‌بنیان را در برنامه داریم، این در حالی است که در دو سال گذشته نیز در مجموع ۵۰ گواهی انطباق محصولات دانش‌بنیان صادر شده بود.

رهبر معظم انقلاب امسال بار دیگر با اولویت قرار دادن اقتصاد کشور و رونق آن، سال ۹۹ را به جهش تولید نامگذاری کردند که پیش شرط این جهش به طور حتم رعایت استانداردها است.توجه به تولید باکیفیت، توسعه صادرات و رونق فضای اقتصادی را به دنبال خواهد داشت.بی تردید سازمان ملی استاندارد ایران به عنوان یکی از اجزای تاثیرگذار بخش دولتی بر حسب وظایف قانونی خود همواره همراه بخش تولید و صنعت بوده و با اجرای استانداردها، زمینه حمایت از تولید و رونق کالای ایرانی و معرفی آن در سطح جهانی را فراهم کرده است. در این شرایط استانداردهای ملی و بین المللی به عنوان ابزاری برای ارتقای سطح کیفیت تولید، نقش اساسی و تاثیرگذاری در تقویت موتور اقتصاد کشور و در نتیجه افزایش و جهش تولید ایفا می کند."

متن پیام نیره پیروز بخت رئیس سازمان ملی استاندارد ایران به شرح زیر است :

"در حال حاضر، توجه به تأثیر فعالیتهای انسانی در محیط زیست به عنوان بستر حیات اجتماعی انسانها، محافظت از تنوع زیستی و بازسازی طبیعت به بحرانی جهانی و فراگیر مبدل شده است و در صورتیکه چاره ای اندیشیده نشود، بشر با فاجعه عظیمی روبرو میشود که حیات او را بر روی زمین، تنها سیارهای که خانه ماست، ناممکن خواهد ساخت. در عبور از این بحران، استانداردها بهعنوان ابزارهای الزم و مفید برای حفاظت از زمین و متعادل کردن مصرف ما با منابع و نیازهای طبیعت، راه حل هایی منحصر به فرد ارائه میدهند. زمین پیش از پیدایش تمدن های بشری و پیشرفت روز به روز او، بر پایه استانداردهای خدادادیاش، میلیونها سال بود که در صلح با خود به حیاتش ادامه می داد. ما با تمدنهایمان و امروزه صنعتی شدن زندگی مان، لطمه ای به این استانداردها زده و چرخه ی طبیعت را نامتوازن کرده ایم. حاال که بشر به این صدمات و لطماتی که به زمین وارد کرده است واقف شده و خودش را تهدیدی برای آینده اش یافته است، باید استانداردهایی جدید برای زندگی اش تعریف کرده تا بیش از پیش به محیط زیست خود آسیب نرساند. بدون تردید، استفاده از استانداردها به عنوان نقشه راه اجرای قوانین برای حفظ زمین در سراسر جهان بسیار تأثیرگذار خواهد بود. با نگاه اخلاق مدارانه به محیط زیست، به یاد داشته باشیم محیط زیست، امانتی است که باید آن را به آیندگان، صحیح و سالم تحویل دهیم. به قول سهراب سپهری: "یادمان باشد کاری نکنیم که به قانون زمین بربخورد."

عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی گفت :لازم به توضیح است که سازمان ملی استاندارد ایران اقداماتی را  برای تحقق شعار سال " جهش اقتصادی" انجام داده است نظیر:بازبینی استانداردهای تدوین شده برای کمک به تولیدکنندگان داخلی و تجار در سال جهش تولید ، تدابیری برای شرایط بحرانی و حساس به منظور تامین سریع کالاهای اساسی و پرمصرف جامعه ،همکاری و هماهنگی دستگاه‌های ذی‌ربط، تصمیماتی برای رفع مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان با محوریت ایمنی و سلامت افراد جامعه همراه با افزایش سطح کیفی در نظر گرفته شد.همچنین اقداماتی برای مقابله با ویروس کرونا در این سازمان انجام شده است که در سایت سازمان ملی استاندارد ایران یک بخشی با عنوان " کرونا را شکست می دهیم " را اختصاص دادند و ۱۳ استاندارد ملی تجهیزات پزشکی و حفاظت شخصی برای مقابله با این ویروس تدوین شده و به صورت رایگان در دسترس متولیان تولید این محصولات قرار گرفته است.

این استانداردها شامل دستکش های پزشکی، جراحی و معاینه یکبار مصرف، وسایل حفاظت تنفسی و ماسک های یک بار مصرف، پوشش ها و گان‌های جراحی و مواد ضدعفونی کننده بود. این استانداردها با تلاش محققان پژوهشگاه استاندارد و طرح و بررسی در کمیته های ملی تدوین استانداردهای مربوطه با حضور متخصصان تدوین استاندارد به تصویب رسیده است.

دبیر کمیته TC 46و عضو کمیسیون تخصصی و نظارت و برنامه ریزی سازمان ملی استاندارد ایران گفت :نامگذاری روزهای هفته استاندارد توسط سازمان ملی استاندارد ایران به صورت زیر انجام شده است :

19 مهر - استاندارد و جهش تولید

20 مهر - استاندارد و تجارت محصولات دانش بنیان و فناوری های نوین

21 مهر - ستاندارد و راهکارهای مقابله با اپیدمی کرونا

22 مهر- استاندارد و ارتقای کیفیت محصولات خانگی و روستایی

23 مهر - حفاظت از زمین با استانداردها

24- مهر استاندارد حلال و ارزش های اخلاقی و فرهنگی .

صمیعی با اشاره به مقاله استاندارد در دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی ایران گفت: استاندارد از ديرباز در زندگي بشر وجود داشته و، مانند بسياري از پديده‌هاي طبيعي، شناخت و برداشت انسان از محيط بوده كه از آغاز به‌صورت ناخودآگاه تحقق يافته است. گسترش فن و تجارت در ادوار گذشته انسان را واداشته است تا در برخي زمينه‌ها، به‌ويژه در اندازه‌گيري‌هاي يكسان و نيز ساخت وسايل و لوازم، استانداردهايي را تعيين كند. وجود ظروف سفالين يك شكل، كشتي‌هايي با طرح و شكل يكسان، ابعاد ثابت و مشخص آجرها، و حتي قطعات سنگ در بناي اهرام مصر نشانه‌هايي از استاندارد در عهد باستان محسوب مي‌شود.

در ايران، در زمان داريوش اول هخامنشي، وزنه‌هاي استانداردشده‌اي بر اساس واحدي به نام كرشه ساخته مي‌شد كه معادل 3/83 گرم بود. در انگلستان زمان پادشاهي جان، در منشور كبير استانداردهايي درباره اوزان و مقياس‌ها در امر تجارت تعريف شده است. اما پس از عصر رنسانس، با توجه به تحول بنيادي در طرز تفكر اجتماعي و رشد اختراعات و توليدات صنعتي (انقلاب صنعتي)، استانداردهاي صنعتي نيز پديد آمد. با رشد فن‌آوري و افزايش كارخانه‌ها، استانداردهاي ديگري از قبيل فنون كنترل كيفيت، توصيف ويژگي‌ها، و جز آن به ثبت رسيد .

به‌كارگيري اين استانداردها توسط توليدكنندگان و محققان مستلزم آن بود كه به‌شكل مكتوب در آيند و در كتابخانه‌ها و مراكز استاندارد نگهداري و سازماندهي شوند. به همين سبب، تدوين استانداردهاي بين‌المللي در زمينه‌ها و سطوح مختلف توسط سازمان بين‌المللي استاندارد (ايزو) انجام گرفت و به‌صورت جزوه‌هايي منتشر شد و به كليه كشورهاي عضو سازمان ارسال گرديد.

در ايران، نخستين حركت مدون استانداردنويسي با تصويب قانون اوزان و مقياس‌ها در سال 1304 آغاز شدو در سال 1332 به لحاظ ضرورت تعيين ويژگي‌هاي كالاها و جلب توجه توليدكنندگان و واردكنندگان به اهميت كالاهاي استاندارد شده، تشكيلاتي جهت تهيه و تدوين استانداردهاي ملي در وزارت بازرگاني ايجاد شد. در سال 1339، با تصويب قانون تأسيس مؤسسه استاندارد ايران، كار رسمي اين مؤسسه در چارچوب اهداف و مسئوليت‌هاي تعيين شده در اين قانون ادامه يافت و در سال 1343 به مؤسسه استاندارد تحقيقات صنعتي ايران تغيير نام داد. مؤسسه استاندارد از سال 1340 به عضويت ايزو از سال 1344 به عضويت كميسيون بين‌المللي الكتروتكنيك در آمد.

نخستين استانداردهاي تهيه شده به ويژگي و درجه‌بندي كالاهاي صادراتي (عموماً محصولات كشاورزي) اختصاص داشت و به‌صورت آزمايشي تدوين شد. تا سال 1343 هفده استاندارد به‌صورت آزمايشي تهيه گرديد كه عموماً مربوط به كالاهاي سنتي و به‌منظور كمك به بهبود صادرات بود ولي بعدها تصميم گرفته شد كه در همه زمينه‌ها استانداردهاي لازم تدوين شود و تهيه استانداردها از حالت آزمايشي به‌صورت قطعي تغيير يابد. در سال 1345 براي نخستين بار علامت استاندارد ايران بر روي كالاهاي ايران مشاهده شد.

با پيروزي انقلاب اسلامي، ضرورت دگرگوني در ساختار اقتصادي كشور و توجه جدّي به امر كيفيت منجر به تدوين استانداردهاي ملي گرديد و مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران به تهيه و تدوين و نشر استانداردهاي ملي ايران در زمينه‌هاي مختلف مواد و مصالح و فرآيندها پرداخت (1:7-2). تدوين استانداردهاي ملي با مشاركت دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي، نمايندگاني از سازمان‌ها و وزارتخانه‌هاي مرتبط، صاحبان صنايع، نماينده‌هاي انجمن‌هاي صنفي مربوط، و جز آن انجام مي‌شود. در اين فعاليت، كارشناسان مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران و ادارات كل تابعه به‌عنوان دبير تدوين فعاليت دارند. اين مؤسسه در حاشيه كار اصلي خود، يعني تهيه استانداردها، وظيفه گردآوري و سازماندهي استانداردهاي ساير كشورها و نيز هماهنگي و ارتباط با سازمان جهاني استانداردها (ايزو) را عهده‌دار است. كتابخانه مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران بسياري از استانداردهاي جهاني و خارجي را در مجموعه خود دارد كه، به‌لحاظ صرفه‌جويي‌هاي ارزي و اقتصادي، كتابخانه‌هاي تخصصي مي‌توانند به اين مؤسسه مراجعه كنند .

صمیعی با اشاره به طرح تحقیقاتی  انجام شده به سفارش سازمان ملی استاندارد ایران گفت :سازمان جهانی استاندارد به عنوان یک تشکیلات جهانی متشکل از اعضای بنگاه­های تامین­کننده استانداردهای بین­المللی می­باشد و تهیه و تنظیم استانداردهای بین المللی اصولا از طریق کمیته­های تخصصیISOانجام می­گیرد. [2] .اعضای هر یک این کمیته­ها در زمینه تخصصی خاصی اقدام به جمع‌آوری اطلاعات نموده و دارای حق ارائة اطلاعات در آن کمیته می باشد. سازمان های بین­المللی دولتی و غیر دولتی فعال در امر ISOهر کدام بخشی از این تحقیقات و اقدامات را به عهده دارند. کار اصلی کمیته­های فنی تهیه استانداردهای بین­المللی است. در واقع کمیته­های فنی از مهمترین ارکان سازمان ISO محسوب می­شوند. در استانداردهای ملی نیز کمیته­های تدوین استاندارد تشکیل می­شوند و نقش مشابهی را بر عهده دارند.

هرکمیته داراي تعدادي کمیته­های فنی فرعی[3] و کار گروه­[4] است كه هر كدام از آنها مسئول استانداردسازي در مورد يك يا چند  موضوع فرعی از موضوع مرتبط به کمیته فنی است و داراي دبيرخانه­هاي جدا مي باشند. مسووليت هریک از کمیته­های فرعی به يكي از اعضاي فعال در هرکمیته سپرده مي­شود.

کمیته فنی ISO/TC46 تحت عنوان کمیته فنی" اطلاعات و مستند سازی"[5] یکی از کمیته­های فنی فعال سازمان ISO است. دبیرخانه  مرکزی این کمیته  فنی واقع در AFNOR ( انجمن استاندارد فرانسه )[6] است .   AFNOR یا انجمن استاندارد فرانسه با حدود 2500 عضو است که با هدف هدایت و هماهنگی توسعه استانداردها به منظور کاربردی ساختن آنها در سال 1926 تاسیس شده است.  AFNOR به عنوان مرکز نظام استانداردسازی فرانسه عمل می کند. این موسسه با 25 دفتر استانداردسازی و موسسسات تخصصی در تدوین استانداردها برای نیل به اهداف راهبردی همکاری می نماید. دبیر کمیته فنی ISO/TC46  ،خانم سابین دونارد کاس[7] ورییس آن تا پایان سال 2017 خانم گائل بیته [8] است. این کمیته مسوولیت تدوین استانداردهای کتابخانه­ها ، مراکز اسناد و اطلاع رسانی ، حوزه نشر،  آرشیو و مدیریت اسناد ، مستند سازی موزه ، خدمات نمایه سازی و چکیده نویسی و علم اطلاعات را عهده دار است. .در حال حاضر 34 کشور عضو فعال کمیته فنی ISO/TC46 و 39 کشور عضو ناظر می باشند .  با توجه به تعداد کشورهای عضو در کمیته فنی  ISO/TC46  ، این کمیته دومین کمیته فنی بزرگ ISO است.

4 گروه کاری مستقل ذیل کمیته فنی وجود دارد و یک گروه کاری مشترک با کمیته فنیISO/TC171 نیز در این مجموعه فعالیت می کنند .این کمیته دارای 5 کمیته فرعی است که هریک ازکمیته های فرعی دارای چندین گروه کاری هستند. هر یک از کمیته های فرعی با توجه به عناوین آنها ، اهداف خاصی را با توجه به نیازهای کتابخانه ها و مرکز آرشیوی و موزه ای دنبال می کنند. این کمیته های فرعی دارای گروه کاری های جداگانه ای در ساختار خود هستند  .در جدول زیر ساختار کلی کمیته ها به شرح زیر است :

جدول 1. کمیته­ های فرعی

جدول شماره 2 . معرفی گروه های کاری مستقل

جدول3-گروه کاری مشترک با سایر کمیته های فنی

 با استفاده از استانداردهاي ISO به عنوان استانداردهاي ملی هزینه و پیچیدگی هاي تدوین استانداردهاي ملی و بدست آوردن الزامات مورد نیاز براي اثبات انطباق با استانداردهای کاربردی در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی کاهش یافته و سطح کلی ارائه خدمات و اطلاعات به کاربران برای متخصصان اطلاع رسانی بهبود می یابد. در کشورمان نیز براي سرعت دادن به تدوین استانداردهاي ملی، آیین نامه ها و دستور العمل های کاری و کاهش هزینه هاي مترتب ، و بهره مندي از خدمات جهانی سازمان ISO، ساز وکار لازم براي پذیرش این استانداردها و استفاده از چنین استانداردهایی وجود دارد.همچنین در کشورمان براي مشارکت هرچه بیشتر در تدوین استانداردهاي ISO ،کمیته هاي متناظري با کمیته هاي فنی ISOتحت مدیریت و راهبري سازمان ملی استاندارد ایران تشکیل شده و صاحب نظران و متخصصان خبره  داخلی در حوزه هاي مختلف در قالب این کمیته هاي متناظر به صورت فعال در تدوین استانداردهاي  ISOمشارکت می نمایند تا این استاندارد ها در هنگام تدوین با منافع کشور، سطوح فناوری ،ساختار و فرایندهای کاری انواع کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی و به ویژه سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در داخل کشورسازگاري حداکثري داشته تا بتوان براي تبدیل هرچه بیشتر این استاندارد به استانداردملی بدون تغییرات ویژه اي اقدامات لازمه را صورت داد. در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی کمیته فنی  ISIRI/TC46با حضور صاحب نظران این حوزه درحال فعالیت می باشد. این کمیته در ساختار اصلی کمیته فنی ISO در کمیته های فرعی SC4,SC8,SC9  عضو فعال بوده و در کمیته های فرعی SC10 , SC11 عضو ناظر است . لذا پیشنهاد می گردد براي امکان مشارکت حداکثري، برخورداري و مشارکت در مباحث و نیازهاي روز آمد جهانی در این حوزه، هسته های پژوهشی در دل این کمیته فنی متناظر  در سازمان ها و دانشگاه ها شکل گیرد .

دکتر میترا صمیعی در پایان گفت:  شعار امسال "حفاظت از زمین با استانداردها" است. با فشار روزافزونی که بر منابع زمین وجود دارد، حفاظت و نگهداری از آنها برای نسل های آینده را ضروری میکند. همه ما باید اقداماتی برای حفاظت از سیاره خودمان انجام دهیم که استانداردهای بین المللی مـربوط، ابـزارهای قدرتمندی برای تحقق این مهم هستند و استفاده گسترده از آنها سبب بهبود بهره وری انرژی، کاهش اثرات صنایع بر محیط زیست و تسهیل گسترش فنآوری های جدید میشود. استانداردها هیچگاه تا این حد در ایجاد آینده پایدار برای همگان سودمند نبوده اند. شما، اعضای ما و طیف گسترده جامعه فنی نقش کلیدی در این چشم انداز ایفا می کنید. بنابر این با توجه به شعار امسال ،یشنهاد می شود کمیته یا هسته پژوهشی با عنوان " استانداردها و حفظ محیط زیست " یا " استانداردها و آینده پایدار "ایجاد شود . به امید روزی که بتوانیم با استانداردها به حفاظت از محیط زیست بپردازیم .                    

منابع :

آشنايي با مديريت استاندارد و تحقيقات صنعتي استان تهران. تهران: سازمان مديريت استاندارد استان تهران، 1371، 24 ص ]بروشور[؛

 اكبري حقيقي، كريم. استاندارد چيست و استانداردكردن براي چه هدفي است؟. تهران: مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران، ]بي‌تا[ (پلي‌كپي)؛

دبيرخانه كميته ملي استانداردهاي ايزو (1389)."نشست فعال سازي كميته فني متناظر ، اطلاعات و مستند سازي ". (جزوه)

 روشن‌بين، فروز. مديريت كتابخانه‌ها و مراكز اطلاع‌رساني تخصصي. تهران: صنم، 1378؛

صمیعی ، میترا . "استاندارد ها " . در دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی ایران . ج.1.

صمیعی ، میترا و دیگران ( 1393) . طرح تحقیقاتی بررسی و تعیین میزان تطابق استانداردهای ملی کشور ایران با استانداردهای بین المللیISO ،مطالعه موردی: کمیته فنی  ISIRI/TC46( اطلاعات و مستندسازی). تهران : سازمان ملی استاندارد ایران ، 1394؛

 علامه حائري، علي. استاندارد و مقررات آن در ايران. تهران: چاپخانه آذر، 1348؛ 

 قادري ، هنسا(1387). مراحل تدوين استانداردهاي بين المللي ايزو . تهران : موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران ،

مجيدي، نسرين. استاندارد چيست؟. كرج: مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران، 1368؛

 مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران در يك نگاه. كرج: مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران، مديريت طرح و برنامه، 1378، 14 ص ]بروشور[؛

 موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران(1386) . "مقررات مربوط به ساختار و شيوه نگارش استانداردهاي ملي ايران ". تهران: موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران،

يگانه، مهرداد. استاندارد و استانداردكردن. كرج: مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران، 1378.

13 . International Organization for Standardization(ISO)." Committee ISO / TC46,Information and documentation". Retrieved from http://www.iso.org/tc46

14.International Organization for Standardization( ISO)."General information on the list of technical committees". Retrieved from http://www.iso.org/iso/standards_development/technical_committees.htm

15. International Organization for Standardization( ISO)."TC46,Information and Documentation". Retrieved from: http://www.iso.org/iso/standards_development/technical_committees/list_of_iso_technical_committees/iso_technical_committee.htm?commid=48750

-------------------------------

[1] .International standard organization(ISO)

[2] .Technical Committee

[3] .Sub- Technical Committee

[4] .Working Group

[5] .ISO/ TC 46 :Information and documentation

[6] انجمن استاندارد فرانسه : :Association française de normalisation= ANFOR

Scope:

Standardization of practices relating to libraries, documentation and information centres, publishing, archives, records management, museum documentation, indexing and abstracting services, and information science.

11 rue Francis de Pressensé
FR-93571 La Plaine Saint-Denis Cedex
Tel: +33 1 41 62 80 00
Fax: +33 1 49 17 90 00
E-mail: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
Web: http://www.afnor.org

[7] . Mme Sabine Donnard Cusse

[8] . Mme Gaëlle Béquet