رشد پیوسته دانشگاه‌های چین در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی

به گزارش لیزنا، دکتر جعفر مهراد استاد دانشگاه شیراز و موسس  ISCگفت: نگاهی به داده های تحلیلی رتبه بندی های کیو اس و تایمز نشان می دهد که موسسات آموزش عالی چین پیوسته جایگاه خود را در بین ۵٠٠ دانشگاه تراز اول جهان توسعه داده، هر چند که برتری دانشگاه های آمریکا و بریتانیا در جداول رده‌بندی جهانی روشن و آشکار است.

دکتر جعفر مهراد گفت: چین در رتبه‌بندی کیو اس تعداد دانشگاه های خود را در بین ۵٠٠ دانشگاه ممتاز جهان از ١۶ دانشگاه در سال ٢٠١٢ به ٢۶ دانشگاه در سال ٢٠٢٢ افزایش داده است. چین، برای نخستین بار، جایگاه خود را در بین ١۵ دانشگاه برتر جهان، شامل پکن با رتبه ١٢ و شینهوا با رتبه ١۴ تثبیت کرده است.این وضعیت در رتبه‌بندی تایمز نیز قابل مشاهده است. در رتبه بندی تایمز، چین در میان ۵٠٠ دانشگاه برتر، تعداد دانشگاه های خود را از ١١ دانشگاه در سال ٢٠١۶ به ٢۴ دانشگاه در سال ٢٠٢٢ افزایش داده است. در حالیکه کشورهای پیشرفته ای مانند آمریکا و بریتانیا در بین دانشگاه های جهان سهم بیشتری دارند، اما تعداد این دانشگاه ها در این گروه رتبه بندی رو به کاهش گذاشته است. برای مثل، آمریکا در رتبه بندی کیو اس در میان ۵٠٠ دانشگاه برتر در سال ٢٠١٢ دارای ١٠٣ و در سال ٢٠٢٢ دارای ٨٧ دانشگاه بود. از طرف دیگر، بریتانیا در جمع ۵٠٠ دانشگاه برتر، در سال ٢٠١٢  تعداد ۵٢ و در سال ٢٠٢٢  تعداد ۴٨ دانشگاه ممتاز بود. سهم دانشگاه های برتر این گروه طی ١٠ سال گذشته در کشورهای دیگری نظیر کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن و اسپانیا نیز رو به کاهش گذاشته است. در مقابل, تعداد دانشگاه های استرالیا از ٢٣ به ٢۶ و روسیه از ٧ به ١٧ پیش افتاده است.

استاد دانشگاه شیراز افزود: رشد پیوسته دانشگاه های چین در رتبه‌بندی کیو اس براساس عملکرد آنها در پارامترهایی مانند شهرت دانشگاه، کارفرمایان (استخدام کنندگان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی) و نسبت استاد به دانشجو در خور توجه است. با این وجود، دانشگاه های چین در شاخص «استناد به هر عضو هیأت علمی» موقعیت درخشان تری دارند. شاخص استناد به هر عضو هیأت علمی، کل تعداد استنادهایی را نشان می دهد که تمام مقالات تولید شده توسط اعضای هیأت علمی یک دانشگاه طی یک دوره پنج ساله دریافت می کند. بسیاری از دانشگاه های چین از این سنجه امتیازات بالاتری را بدست آورده اند: پکن ٩۶/٧ از ١٠٠، شانگهای ژایوتونگ ٩٧/١ از ١٠٠، علم و فناوری چین ٩٩/٩ از ١٠٠، شینهوا ٩٨/١ از ١٠٠ و دانشگاه نانجینگ ٩۶/١ از١٠٠.

وی گفت: سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه یک سرمایه گذاری بلند مدت است که چین در دهه‌های اخیر برای افزایش عملکرد موسسات آموزش عالی برنامه ریزی های مستمری انجام داده است. تاثیر این نوع سرمایه گذاری را می توان در سه جهت مشاهده کرد: ١) جذب دانشجویان خارجی، ٢) جذب اعضای هیات علمی و نخبه های بین اللمللی و٣) ایجاد زمینه های مناسب برای مشارکت و همکاری.

موسس  ISCصریح کرد: بنا به پارامتر های رتبه‌بندی تایمز در سال ٢٠٢٢، دانشگاه های چین در شاخص های آموزش، پژوهش و درآمد های صنعتی موفقیت های چشمگیری بدست آورده اند. برای مثال، دانشگاه پکن در شاخص آموزش امتیاز ٩١/۴ از ١٠٠، در شاخص پژوهش دانشگاه شینهوا امتیاز ٩۵/٧ از ١٠٠، در در درآمد صنعتی دانشگاه ژجیانگ و دانشگاه شانگهای امتیاز ١٠٠ را در کارنامه خود به ثبت رسانیده اند.

وی افزود:  در همین سال، در بین ۵۰۰ دانشگاه تراز اول جهان، تعداد دانشگاه های آمریکا در رتبه بندی تایمز ١٠٩، بریتانیا ۵٩، آلمان ۴٣، استرالیا ٢٩، ایتالیا و چین نیز هر کدام دارای ٢۴ دانشگاه برتر است. در رتبه های بعد، کانادا و فرانسه هر کدام ١٧ دانشگاه، هلند ١٣، کره جنوبی ١٠، ژاپن ٨، و روسیه ۶ دانشگاه برتر جهانی است.

دکتر مهراد در ادامه گفت: چین سه دهه است که با طرح ابتکارات مختلف از جمله تزریق منابع مالی اضافی از دانشگاه های برتر این کشور حمایت می کند. چین طیف وسیعی از سیاست ها را به منظور حمایت از برتری آموزش عالی و تحقیقات علمی به اجرا گذاشته است.در این میان، طرح ابتکاری ١٠٠٠ استعداد برای دانشمندان چینی زیر ۵۵ سال، طرح ١٠٠٠ استعداد خارجی زیر ۵۵ سال سن (فقط برای خارجی ها) و طرح استعداد های جوان چینی برای افراد زیر ۴٠ سال برای تقویت موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی و ایجاد انگیزه برای انتشار مقاله های پژوهشی در نشریات معتبر بین اللمللی درخور توجه است.

وی افزود:  چین، طی یک دهه گذشته، به طور قابل توجهی حمایت مالی خود را از دانشگاه های این کشور افزایش داده است. در فاصله سالهای ٢٠١٢ و ٢٠٢١ دولت چین کمک های مالی خود را به آموزش عالی این کشور از ٢۴ میلیارد دلار به ۴٧ میلیارد دلار (تقریبا دو برابر) رسانیده است.

دکتر مهراد در پایان تاکید کرد: علیرغم وجود تعداد زیادی از دانشجویان خارجی در دانشگاه های چین، این کشور از شاخص نسبت دانشجویان بین اللمللی در رتبه بندی های کیو اس و تایمز امتیاز لازم بدست نیاورده است. چین هنوز بسیاری از دانشجویان خود را برای تحصیل به دانشگاه های خارج و عمدتا به غرب اعزام می کند. با این حال، اکنون جذب دانشجویان بین اللمللی مزیت رقابتی است، طوری که بعضی از دانشگاه های این کشور با سایر دانشگاه های جهان سخت در رقابت بوده و می کوشند نشان دهند که در مقایسه با دانشگاه های دیگر برتر هستند. به این ترتیب، سرمایه گذاری و رقابت حتی در بین بسیاری از دانشگاه های نازه تاسیس چین منجر به جذب اعضای برجسته علمی از جمله بازگشت فارغ‌التحصیلان چینی از دانشگاه های غرب شده است.

خبرنگار: محمد هرندی پور