همگامی و همسویی با فناوری در برنامه‌های درسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

دکتر جعفر مهراد استاد پیشکسوت دانشگاه شیراز در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار لیزنا گفت: در هفته های اخیر، خبرگزاری لیزنا درباره تجدیدنظر در برنامه‌های درسی علم اطلاعات و دانش شناسی مطالب مختلفی منتشر کرده است که آخرین آن مربوط به «بازنگری برنامه درسی گرایش مدیریت اطلاعات در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه علامه» بود که در تاریخ ٩ بهمن ١٣٠٢ گزارش شد.

دکتر مهراد ادامه داد: اکنون که توجه به ضرورت تجدیدنظر در برنامه‌های درسی شکل جدی به خود گرفته است باید بدانیم که فناوری نقش دگرگون کننده ای در توسعه برنامه های درسی در تمام سطوح آموزشی ایفا می کند. از لحاظ کردن فناوری های مرتبط با رشته علم اطلاعات نباید غفلت کرد. دلایل آن را خواهم گفت. ادغام فناوری در توسعه برنامه های درسی تجارب یادگیری را افزایش می دهد، نوآوری را تقویت و دانشجویان را برای موفقیت های شغلی در دنیای فناوری-محور آماده می کند.

وی افزود: همسویی برنامه های درسی با فناوری به چند دلیل حیاتی است:

١- نوآوری و پیشرفت: فراموش نکنیم که فناوری  در علم اطلاعات به سرعت در حال تکامل است و باعث نوآوری و پیشرفت در حوزه‌های مختلف مانند علم داده، هوش مصنوعی، امنیت سایبری و سیستم های اطلاعاتی می شود. بروز ماندن، متخصصان را قادر می سازد تا از ابزارها، روش ها و بهترین شیوه های جدید برای بررسی چالش ها و فرصت های نوظهور استفاده کنند.

٢- مزیت رقابتی: در بازار کار رقابتی امروز، کارفرمایان به دنبال افرادی هستند که دارای مهارت ها و دانش به روز در فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی باشند. همگامی برنامه درسی علم اطلاعات با پیشرفت های فناورانه باعث افزایش قابلیت انتقال و ایجاد مزیت رقابتی در فارغ‌التحصیلان این رشته می شود.

٣- کارایی و بهره وری: ادغام فناوری های جدید در برنامه درسی منجر به بهبود کارایی و بهره وری می شود. برای مثال، پیاده سازی تکنیک های پیشرفته تجزیه و تحلیل داده‌ها می تواند فرایند های تصمیم گیری را ساده سازی، تخصیص منابع را بهینه و عملکرد کتابخانه ها و موسسات اطلاعات علمی را افزایش دهد. 

۴- حل مسأله و نوآوری: با آگاه ماندن در مورد فناوری های نوظهور، متخصصان علم اطلاعات می توانند راه حل های جدیدی را برای مشکلات پیچیده شناسایی کنند، راه های تحقیقاتی جدیدی را کشف و تغییرات دگرگون کننده را در زمینه های مربوط به خود ایجاد کنند.

۵- انطباق با تغییر: چشم انداز دیجیتال به طور مداوم در حال تحول است که با فناوری های نوظهور و تغییرات پارادایم مشخص می‌شود. متخصصانی که با فناوری همگام هستند برای سازگاری با تغییرات، پذیرش روش های جدید و هدایت روند های در حال تحول نسبت به دیگران مجهزتر هستند و از ارتباط و موفقیت مداوم آنها در یک محیط پویا اطمینان می یابند.

۶- برآوردن نیازهای کاربران: فناوری در براوردن نیاز ها و انتظارات در حال تحول کاربر نقشی اساسی دارد. به عنوان مثال، چه طراحی رابط های کاربرپسند باشد و چه توسعه های کاربردی دیگر، یا افزایش اقدامات امنیتی داده ها که برای آگاه ماندن از پیشرفت های فناوری به متخصصان علم اطلاعات این امکان را می دهد تا راه حل هایی را ارایه دهند که با اولویت ها و الزامات کاربر هماهنگ باشد.

٧- استفاده اخلاقی و مسولانه: پیشرفت های تکنولوژیکی ملاحظات اخلاقی و اجتماعی را نیز افزایش می دهد. با آگاه ماندن از پیشرفت ها و فناوری های نوظهور، متخصصان علم اطلاعات می توانند در گفتمان اخلاقی شرکت کنند، خطرات و چالش‌های بالقوه و استفاده مسولانه از فناوری برای کاهش تاثیرات منفی بر افراد و جامعه دفاع کنند.

 بنیان‌گذار ISC در پایان گفت: همگامی با فناوری در علم اطلاعات برای تقویت نوآوری، حفظ رقابت و افزایش کارایی، هدایت حل مسأله و نوآوری، انطباق با تغییر، برآورده کردن نیازهای کاربران و ترویج استفاده اخلاقی و مسولانه از فناوری ضروری است. این یک فرایند مداوم است که مستلزم یادگیری مداوم، کنجکاوی و تعامل با چشم انداز پویای اطلاعات است که گروه های آموزشی علم اطلاعات و دانش شناسی نباید از آن غفلت کنند.