داخلی
»پژوهش و نگارش (پاورقی)
اخلاق پژوهش و نگارش طیف گسترده‌ای از بایدها و نبایدهای حرفه‌ای و اخلاقی مرتبط با پژوهش و نویسندگی است که کم و و کیف روابط بین نویسندگان و پژوهشگران، رابطۀ آنها با منابع اطلاعاتی و پیشینه‌های خود و دیگران، رابطۀ پژوهشگر و نویسنده با خودش، رابطۀ او با جامعه و نیازهای آن، و سایر چیزها را تعیین می‌کند که باید در رفتارها و کنش‌های آنها باشد یا نباشد.
اخلاق، قبل از هر چیز به شیوۀ برخورد ما با دیگران مربوط می‌شود، اما به رفتارمان با خودمان نیز مربوط است. مانند اجازه دادن به دیگران برای سوء استفاده از آدم یا بی‌توجهی به سلامتی یک مشکل اخلاقی است.... اخلاق می‌تواند ما را آدمی بهتر کند، و زندگی‌مان را نیز بهتر سازد. (کازز، ص. 103) ... اخلاق یک مادۀ جادویی نیست که زندگی را همیشه بهتر کند. با این همه، کیفیت زندگی را ارتقا می‌دهد، و آن قدر مهم است که آن را یک ضرورت به شمار آوریم. (همان‌جا، ص. 106)
اخلاق پژوهش و نگارش نیز ضروری است: هم کار پژوهشی و نگارشی ما را بهتر می‌کند و هم نگاه ما به جامعه و نگاه جامعه به ما و کارمان را بهتر می‌کند. اخلاق باید در کل کار و رفتار محقق یا نویسنده در فرایند پژوهش و نگارش حضور داشته باشد. شاید پرسیده شود اخلاق پژوهش و نگارش شامل چه چیزهایی است؟ پاسخ دم‌دستی و کلی این است که اخلاق حرفه‌ای پژوهش و نگارش شامل همۀ خوبی‌ها، بدی‌ها و یا بایدها و نبایدهایی است که خودمان و جامعه به کم و کیف رفتارهای علمی، پژوهشی، نویسندگی و محصول نهایی آن منتسب کرده است. مهم‌ترین آنها به صورت قوانین مالکیت فکری جهانی و ملی و یا حتی قوانین عمومی مکتوب و مدون شده‌اند، یا جوامع حرفه‌ای و نهادهای علمی و آموزشی بر آن اتفاق نظر نسبی دارند، و به سنت‌های علمی، پژوهشی و بیشتر شیوه‌نامه‌های نشر و ارتباط علمی راه یافتند.
اخلاق حرفه‌ای پژوهش و نگارش نه فقط به کم و کیف روابط یک محقق، نویسنده یا هر دانش‌کار (اعم از فردی و نهادی) با آثار و محتوای فکری دیگران مربوط است بلکه به کم و کیف رابطۀ آنها با خودشان و جامعه در فرایند نگارش و تولید محتوا نیز پیوند دارد.
تمرین:
ما و جامعه‌مان می‌خواهیم پژوهش و نگارش‌مان خوب باشد و بد نباشد و برای آن شاخص‌های گوناگونی نیز داریم. حتی تمام مطالب این کتاب را بر اساس همین رویکرد می‌توان بازنویسی کرد و بدین‌ترتیب فهرست بالابلندی از بایدها و نبایدها و کم و کیف‌های پژوهشی و نگارشی به عنوان اخلاق پژوهش و نگارش ردیف کرد. بر اساس همین رویکرد، یعنی متناسب با محتوای بخش‌های مختلف کتاب به اصولی اشاره کنید که فکر می‌کنید باید جزو اخلاق حرفه‌ای پژوهش و نگارش باشد. مثلا دوری از سوگیری، کم و کیف استناد، و غیره.
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.